Pluton zagniewany zwoływa piekielną czeladź

<<< Dane tekstu >>>
Autor	Piotr Kochanowski
Tytuł	Pluton zagniewany zwoływa piekielną czeladź
Podtytuł	(z „Goffreda abo Jeruzalem wyzwolonej“)
Pochodzenie	Klejnoty poezji staropolskiej
Redaktor	Gustaw Bolesław Baumfeld
Wydawca	Towarzystwo Wydawnicze w Warszawie
Data wyd.	1919
Druk	Drukarnia Naukowa
Miejsce wyd.	Warszawa
Źródło	Skany na Commons
Inne	Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI  Cała antologia Pobierz jako: EPUB  • PDF  • MOBI
Indeks stron

›››

[114]

PIOTR KOCHANOWSKI.

PLUTON ZAGNIEWANY
ZWOŁYWA PIEKIELNĄ CZELADŹ.

(Z „GOFFREDA ABO JERUZALEM WYZWOLONEJ“
TORQUATA TASSA.)

Kiedy tak pilnie i tak ukwapliwie
Robili cieśle, do lasu posłani,
Na chrześcijany pojźrzał nieżyczliwie
Straszliwy tyran piekielnej otchłani.
A widząc, że się im wiodło szczęśliwie
I że od Boga byli miłowani, -
Z jadu się kąsał i jako byk ryknął:
Tak mu ból serce przejął i przeniknął.

Chce wszytką mocą trapić chrześcijany,
Według swojego dawnego nałogu;
Na to złych duchów zbór sobie poddany
Zbiera do swego królewskiego progu;
Mniema tak, sprośny głupiec opętany,
Że to rzecz łatwa przeciwić się Bogu,
I nie chce pomnieć szaleniec przeździęki,
Jaki z gniewliwej piorun Jego ręki.

Ogromną trąbą Lucyper zuchwały
Kupi do siebie mieszkańce podziemne;
Której się straszne dźwięki rozlegały,
Przechodząc piekła i przepaści ciemne.
Nigdy tak nieba ogromnie nie grzmiały,
Gdy miecą gromy na doliny ziemne,
Nie tak ziemia drży i trzęsie się na dnie,
Gdy wiatr chce wypaść, co się w nię zakradnie.

[115]

Zbiegli się zaraz piekielni duchowie
Na pałac, w którym mieszka Pluton srogi,
W różnych postaciach: a kto je wypowie?
Strach i wspominać! Jedni kurze nogi,
Drudzy wielbłądzie, trzeci mają krowie:
Są i ci, którzy na łbie niosą rogi,
Inszy zaś warkocz z wężów upleciony
I smocze niosą za sobą ogony.

Widziałbyś tam był Arpije nieczyste,
Centaury, Sfingi, wybladłe Gorgony,
I szczekające Scylle zawiesiste,
Gwiżdżące Hydry, świszczące Pitony,
Chimery, sadze plujące ogniste,
Straszne Cyklopy, srogie Geryjony,
I wiele dziwów nigdy niewidzianych,
Z różnych postaci w jedne pomieszanych.

Starsze po prawej posadzono stronie,
Po lewej młodsze i nie tak wspaniałe,
We śrzodku Pluton straszliwy, na łonie
Trzyma żelazne sceptrum zardzewiałe:
Tak był sam w sobie, tak wielki w ogonie,
Że się i Alpy przy nim zdały małe,
I Atlas, chocia sięga pod obłoki,
Nie jest tak wielki, ani tak wysoki.

Oczy miał wściekle, wzrok, by u komety,
Powagę mu twarz surową czyniła,
Wszytek był czarny od głowy do pięty,
Kosmate piersi gęsta broda kryła,
Miąższy u gęby wąs wisiał pomięty,
W czele miał jeden, we łbie rogów siła,
A ukrwawiona gęba była taka,
Jako głęboka, straszna przepaść jaka....

(1618.)^[1]

1.  Pluton zagniewany zwoływa piekielną czeladź. Przekład „Jerozolimy wyzwolonej“, wydany przez Piotra Kochan., uchodzi, obok przekładu „Orlanda szalonego“ (L. Ariosta) przez tegoż poetę, za jedno z najlepszych dzieł tłómaczonych literatury staropolskiej. Wpływ sięgał aż do Mickiewicza. Tytuł pełny I. wydania: Goffr. abo Jer. wyzwolona Torquata Tassa przekładania Piotra Kochanowskiego, sekretarza Jego K. M.“ Wydanie nowe Luc. Rydla — Kraków. Bibl. Pisarz. pol. Akad. Umiejęt. — Torquato Tasso, poeta włoski, ur. 1544, um. 1595, „Goffreda“ wydał w r. 1580, przedstawia w nim walki,„Krzyżowców“ o Jerozolimę.
    Pluton — tutaj: bóg piekieł (starogrecka mitologja), przeździęki — koniecznie; Arpije (Harpije), Centaury, Sfingi, Gorgony i t. d. — potwory, o ciele częścią ludzkiem, częścią zwierzęcem; Atlas — pasmo górskie w Afryce, także: postać mitologiczna, dźwigająca niebo na barkach; miąższy — gruby.

Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Piotr Kochanowski.