Strona:Józef Birkenmajer - O tytułach cesarza i króla.djvu/17: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Maire (dyskusja | edycje)
lit.
 
Treść strony (podlegająca transkluzji):Treść strony (podlegająca transkluzji):
Linia 3: Linia 3:
{{tab}}Porównanie przytoczonych form słowiańskich wykazuje, że tworzą one zwykły szereg przekształceń grupy ''-tolt-'', czyli że wyszły z pierwotnego ''*korlь'', (podobnie jak z prasłowiańskiego ''golsъ'', wyszedł stbłg. ''glasъ'', srbch. ''glas,'' czeski ''hlas,'' polski ''głos,'' ruski ''gołos'' i ''hołos'').<br>
{{tab}}Porównanie przytoczonych form słowiańskich wykazuje, że tworzą one zwykły szereg przekształceń grupy ''-tolt-'', czyli że wyszły z pierwotnego ''*korlь'', (podobnie jak z prasłowiańskiego ''golsъ'', wyszedł stbłg. ''glasъ'', srbch. ''glas,'' czeski ''hlas,'' polski ''głos,'' ruski ''gołos'' i ''hołos'').<br>
{{tab}}Ten ''korlь'' ma wprawdzie zewnętrzne podobieństwo do różnych wariantów imienia ‘Karola’, ale są też trudności, na które od razu zwrócili uwagę przeciwnicy poglądu Bernekera i jego następców. Do przeciwników tych należą przede wszystkim Stender Petersen i Mikołaj Rudnicki.<br>
{{tab}}Ten ''korlь'' ma wprawdzie zewnętrzne podobieństwo do różnych wariantów imienia ‘Karola’, ale są też trudności, na które od razu zwrócili uwagę przeciwnicy poglądu Bernekera i jego następców. Do przeciwników tych należą przede wszystkim Stender Petersen i Mikołaj Rudnicki.<br>
{{tab}}Ich poglądy, omówione szeroko przez Rudnickiego w 13 tomie ''Slavia Occidentalis'' (s. 205—217), streszczę tutaj jak najzwięźlej. Przeciwko wywodowi słow. ''*korlь'' z imienia Karola Wielkiego przemawia: 1. wygłosowy jer miękki (''-ь''), 2. pierwotne brzmienie wspomnianego imienia ''Karal (Charal)'', które powinno dać ''*korolь'', nie ''*korlь'', 3. równoległość imienia czeskiego ''Karel'', 4. pierwotna akcentuacja circumflexowa prasł. ''*korlь''. Ja bym dodał do tego jeszcze trudność piątą, a mianowicie tę, że w wieku IX, kiedy imię Karola Wielkiego (czy innych Karolingów) dostało się do Słowian, już prasłowiańska grupa ''-tolt-'' nie istniała w swej pierwotnej postaci,
{{tab}}Ich poglądy, omówione szeroko przez Rudnickiego w 13 tomie ''Slavia Occidentalis'' (s. 205—217), streszczę tutaj jak najzwięźlej. Przeciwko wywodowi słow. ''*korlь'' z imienia Karola Wielkiego przemawia: 1. wygłosowy jer miękki (''-ь''), 2. pierwotne brzmienie wspomnianego imienia ''Karal (Charal)'', które powinno dać ''*korolъ'', nie ''*korlь'', 3. równoległość imienia czeskiego ''Karel'', 4. pierwotna akcentuacja circumflexowa prasł. ''*korlь''. Ja bym dodał do tego jeszcze trudność piątą, a mianowicie tę, że w wieku IX, kiedy imię Karola Wielkiego (czy innych Karolingów) dostało się do Słowian, już prasłowiańska grupa ''-tolt-'' nie istniała w swej pierwotnej postaci,