Wikiźródła

Strona:PL Courtenay-O jezyku pomocniczym miedzynarodowym 029.jpeg: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Pywikibot touch edit
lit.
 
Treść strony (podlegająca transkluzji):Treść strony (podlegająca transkluzji):
Linia 1: Linia 1:
<section begin="X" />do języka pisanego liter ''q'' i ''x''; jestto nie postęp, ale cofnięcie się wstecz. Również wątpliwym jest pożytek zamiany litery ''j'' przez ''y''. Co do dyagramów czyli dwójek ''sh'' (zam. š) i ''ch'' (zam. č), dla oznaczania głosek ''sz'' i ''cz'', możnaby również wyrazić powątpiewanie.<br />
<section begin="X" />do języka pisanego liter ''q'' i ''x''; jestto nie postęp, ale cofnięcie się wstecz. Również wątpliwym jest pożytek zamiany litery ''j'' przez ''y''. Co do dyagramów czyli dwójek ''sh'' (zam. š) i ''ch'' (zam. č), dla oznaczania głosek ''sz'' i ''cz'', możnaby również wyrazić powątpiewanie.<br />
{{tab}}Nie widzę też żadnego ulepszenia, przeciwnie, widzę pogorszenie np. w usunięciu cechy rzeczownikowej z liczby mnogiej, t.&nbsp;j. we wprowadzeniu liczby mnogiej na ''-i'' zamiast na ''-oj'' (''hom-i'' zamiast ''hom-o-j'' „ludzie” i&nbps;t.&nbsp;p.), w zastąpieniu końcówki ''-u'' trybu rozkazującego przez końcówkę ''-ez'' (''es-ez'' zam. ''est-u'' „bądź”, ''fac-ez'' zam. ''far-u'' „rób”, ''lern-ez'' zam. ''lern-u'' „ucz się” i&nbsp;t.&nbsp;p.), w zastąpieniu bezokolicznikowego ''-i'' końcówką ''-ar'' (''am-ar'' zam. ''am-i'' „kochać”, ''konfes-ar'' zam. ''konfes-i'' „wyznawać” i&nbsp;t.&nbsp;p.). Jestto tem naganniejsze, że w Esperanto „zreformowanym” pozostaje nadal sufiks ''-ar-'' jako znamię zbiorowości (''hom-ar-o'' „ludzkość”, ''bov-ar-o'' „stado bydła rogatego” i&nbsp;t.&nbsp;p.). Tej dwuznaczności starają się reformatorowie zaradzić przez wprowadzenie akcentowania bezokoliczników właśnie na końcówce, sprzeniewierając się jednej z kardynalnych zasad języka Esperanto, polegającej na akcentowaniu wyrazów jedynie dla celów syntaktycznych czyli składniowych, bez akcentowania pewnych formalnych składników wyrazowych.<br />
{{tab}}Nie widzę też żadnego ulepszenia, przeciwnie, widzę pogorszenie np. w usunięciu cechy rzeczownikowej z liczby mnogiej, t.&nbsp;j. we wprowadzeniu liczby mnogiej na ''-i'' zamiast na ''-oj'' (''hom-i'' zamiast ''hom-o-j'' „ludzie” i&nbsp;t.&nbsp;p.), w zastąpieniu końcówki ''-u'' trybu rozkazującego przez końcówkę ''-ez'' (''es-ez'' zam. ''est-u'' „bądź”, ''fac-ez'' zam. ''far-u'' „rób”, ''lern-ez'' zam. ''lern-u'' „ucz się” i&nbsp;t.&nbsp;p.), w zastąpieniu bezokolicznikowego ''-i'' końcówką ''-ar'' (''am-ar'' zam. ''am-i'' „kochać”, ''konfes-ar'' zam. ''konfes-i'' „wyznawać” i&nbsp;t.&nbsp;p.). Jestto tem naganniejsze, że w Esperanto „zreformowanym” pozostaje nadal sufiks ''-ar-'' jako znamię zbiorowości (''hom-ar-o'' „ludzkość”, ''bov-ar-o'' „stado bydła rogatego” i&nbsp;t.&nbsp;p.). Tej dwuznaczności starają się reformatorowie zaradzić przez wprowadzenie akcentowania bezokoliczników właśnie na końcówce, sprzeniewierając się jednej z kardynalnych zasad języka Esperanto, polegającej na akcentowaniu wyrazów jedynie dla celów syntaktycznych czyli składniowych, bez akcentowania pewnych formalnych składników wyrazowych.<br />
{{tab}}Trudno więc nie żywić obawy, że tak zwany zreformowany Esperanto może wprowadzić gmatwaninę i wywołać umyślne rozpadnięcie się na dyalekty, które, jak to starałem się powyżej wyłożyć, byłoby, dzięki składowi i budowie Esperanta, wbrew działaniu tak zwanych „praw głosowych”, samo z siebie niemożliwe. Kto wie, czy reformiści, mimo najlepszych chęci, nie zajmują się brużdżeniem i mimowolnem szkodnictwem.<br />
{{tab}}Trudno więc nie żywić obawy, że tak zwany zreformowany Esperanto może wprowadzić gmatwaninę i wywołać umyślne rozpadnięcie się na dyalekty, które, jak to starałem się powyżej wyłożyć, byłoby, dzięki składowi i budowie Esperanta, wbrew działaniu tak zwanych „praw głosowych”, samo z siebie niemożliwe. Kto wie, czy reformiści, mimo najlepszych chęci, nie zajmują się brużdżeniem i mimowolnem szkodnictwem.<br />
{{tab}}W każdym razie stoimy przed ewentualnością równoległego istnienia dwóch kościołów esperanckich: kościoła prawowiernego, kościoła wiernych nieskalanemu sztandarowi zielonemu, oraz kościoła reformowanego. Oczywiście obok tych dwóch sekt może się zjawić trzecia, czwarta i&nbsp;t.&nbsp;d., bądź to idąca dalej w tę lub ową stronę, bądź też starająca się pogodzić powaśnionych. Mamy już tego rodzaju próbę w pracy niejakiego {{rozstrzelony|Antido}}: „''Grammaire élémentaire de la langue internationale avec recueil d'exercices par Antido. Elementala gramatiko de la lingwo internaciona kun exercaro di Antido'' (Deuxième tirage). Genève. 1907”).<br />
{{tab}}W każdym razie stoimy przed ewentualnością równoległego istnienia dwóch kościołów esperanckich: kościoła prawowiernego, kościoła wiernych nieskalanemu sztandarowi zielonemu, oraz kościoła reformowanego. Oczywiście obok tych dwóch sekt może się zjawić trzecia, czwarta i&nbsp;t.&nbsp;d., bądź to idąca dalej w tę lub ową stronę, bądź też starająca się pogodzić powaśnionych. Mamy już tego rodzaju próbę w pracy niejakiego {{rozstrzelony|Antido}}: „''Grammaire élémentaire de la langue internationale avec recueil d'exercices par Antido. Elementala gramatiko de la lingwo internaciona kun exercaro di Antido'' (Deuxième tirage). Genève. 1907”).<br />
Źródło: „https://pl.wikisource.org/wiki/Strona:PL_Courtenay-O_jezyku_pomocniczym_miedzynarodowym_029.jpeg”