Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/731: Różnice pomiędzy wersjami

popiołem, używany jako okład w lecznictwie; cienka poduszka włosiana pikowana.<br /><br />

{{tab}}'''Materja''', ''łć.'', w przeciwieństwie do ducha: ujęta zmysłowo istota rzeczy; to, z czego składają się wszystkie ciała mineralne i organiczne stałe, płynne i lotne; podstawa świata zmysłowego, zjawiska fizyczne, cielesność; treść, przedmiot rozpraw, myśli, pisma; przedmiot do rozpoznawania sądowego; powód; chorobliwa wydzielina, sącząca ś. z wrzodów, ran, ropa; tkanina jedwabna; '''m.''' kosmiczna = materja, wypełniająca całą przestrzeń wszechświata.<br /><br />

{{tab}}'''Materjacja''', ''łć.'', tworzenie ś. materji.<br /><br />

{{tab}}'''Materjalista''', ''łć.'', wyznający zasady materjalizmu; sprzedający materjały apteczne, drogista; dbający o własne wygody zmysłowe (forma ż. '''Materjalistka''').<br /><br />

{{tab}}'''Materjalistyczny''', ''łć.'', materjalizmem nacechowany; zajmujący się tylko sprawami poziomemi; '''m-e''' pojmowanie dziejów = mniemanie, że cały rozwój dziejowy ludzkości objaśnić ś. daje wyłącznie warunkami produkcji, wypowiedziane przez Marxa i wcielone do wierzeń socjalistów.<br /><br />

{{tab}}'''Materjalizacja''', ''łć.'', ucieleśnienie widziadeł medjumicznych, które według spirytystów mogą przybierać kształty widzialne, dotykalne i posiadać inne własności fizyczne, np. ciężkość.<br /><br />

{{tab}}'''Materjalizm,.''' ''łć.'', teorja, nie uznająca odrębnego istnienia ducha i uważająca materję, jako przyczynę i podstawę wszelkiego bytu; w życiu praktycznym: kierowanie ś. wyłącznie względami na osobistą korzyść i zysk; zaparcie ś. ducha, zmysłowość.<br /><br />

{{tab}}'''Materjalizować''', ''łć.'', pojmować w duchu materjalizmu, ucieleśniać; '''m. ś.''' w spirytyzmie o duchach: przybierać postać materjalną, cielesną.<br /><br />

{{tab}}'''Materjalja''', '''Materjały''', ''łć.'', przedmioty potrzebne do wykonania jakiej roboty; przedmioty i przybory potrzebne w kancelarjach do pisania.<br /><br />

{{tab}}'''Materjalnia''', ''łć.'', pokój przy aptekach, w którym są leki zapasowe.<br /><br />

{{tab}}'''Materjalny''', ''łć.'', dotyczący materji, pozostający w związku z materją; cielesny, dotyczący treści, myśli; zmysłowy; rzeczywisty, faktyczny; zrobiony z tkaniny, zwanej materją (jedwabną); strata '''m-a''' = strata w mieniu, w dochodzie.<br /><br />

{{tab}}'''Materjał''', ''łć.'', przedmiot, z którego przy pomocy pracy i narzędzi otrzymuje ś. wytwór; temat, przedmiot podatny do nauki, do rozmowy; '''m-y''' spożywcze = produkty spożywcze; '''m.''' opałowy = drzewo, węgiel; '''m.''' surowy = materjał do przeróbki na wytwór; ''przen.'', ten, kto nie jest uzdolniony do jakiego zawodu, kto ma ś. dopiero uzdolnić (to dobry a. zły '''m.!''').<br /><br />

{{tab}}'''Materklasy''', ''nm.'', niewiadomo co wyrażające niezgrabne litery, figury, rysunki; manatki, graty, rupiecie.<br /><br />

{{tab}}'''Materyjka''', ''łć.'', lekka tkanina jedwabna pośledniejszego gatunku.<br /><br />

{{tab}}'''Mathema''', ''gr.'', zasada, nauka, głównie matematyczna.<br /><br />

{{tab}}'''Matica''', ''czes.'', słowiańskie stowarzyszenie dla popierania literatury i oświaty.<br /><br />

{{tab}}'''Matinka''', '''Matineta''', ''fr.'', kaftanik ranny kobiecy.<br /><br />