Strona:PL Encyklopedyja powszechna 1860 T1.djvu/12: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Matlin (dyskusja | edycje)
→‎Problemy: Przejrzany OCR
 
Matlin (dyskusja | edycje)
Status stronyStatus strony
-
Problemy
+
Przepisana
Treść strony (podlegająca transkluzji):Treść strony (podlegająca transkluzji):
Linia 1: Linia 1:
Ale cuda objawiły wolę Boga na wybór Aarona, a ziemia pożarła jego przeciwników. Powstało atoli szemranie pośród ludu; Aaron wyszedłszy z kadzielnicą w ręku, powstrzymał plagę, którą Bóg zaczynał już karać zbuntowanych. Kapłaństwo na nowo potwierdzone zostało w rodzie Aarona, gdy z pomiędzy 12-tu lasek każdego z książąt pokoleń, złożonych w arce przymierza, jedna laska Aarona zakwitła i owoc wydała. Za karę nieufności w Bogu, przy cudowném wyprowadzeniu wody ze skały w Kades na pustyni, Aaron równie jak Mojżesz, nie wszedł do ziemi obiecanej. Żona jego Elizabeta, córka Aminadaba, powiła mu czterech synów: Nadaba, Abihu, Eleazara i Ithamara; dwóch pierwszych śmiercią Bóg ukarał, że ofiarowali kadzenie w świątyni wbrew przykazaniu. Eleazar nastąpił po ojcu na arcy-kapłaństwo, a Mojżesz oblekł go w szaty dostojeństwa, przed samą śmiercią Aarona na górze Hor, 40 roku po wyjściu z Egiptu, w 123 roku życia. Arabowie pokazują szczątki jego grobowca obok ruin Wadi-Musa, jak o tém wspomina podróżopisarz angielski Robinson. O Aaronie podają wiadomość księgi Mojżesz. II, (roz. 6, 7, 28, 29, 32); III, (roz. 6, 8, 10); IV, (roz. 3, 8, 10, 16, 17, 20, 25, 28, 30). Ś. Paweł (Żyd. 5, 4), porównywa kapłaństwo Jezusa Chrystusa z kapłaństwem Aarona. Grecy obchodzą pamiątkę, Aarona, Mojżesza i innych proroków w pierwszą niedzielę wielkiego postu, a Łacinnicy 1 Lipca. L. R.<br>
Ale cuda objawiły wolę Boga na wybór Aarona, a ziemia pożarła jego przeciwników. Powstało atoli szemranie pośród ludu; Aaron wyszedłszy z kadzielnicą w ręku, powstrzymał plagę, którą Bóg zaczynał już karać zbuntowanych. Kapłaństwo na nowo potwierdzone zostało w rodzie Aarona, gdy z pomiędzy 12-tu lasek każdego z książąt pokoleń, złożonych w arce przymierza, jedna laska Aarona zakwitła i owoc wydała. Za karę nieufności w Bogu, przy cudowném wyprowadzeniu wody ze skały w Kades na pustyni, Aaron równie jak Mojżesz, nie wszedł do ziemi obiecanej. Żona jego Elizabeta, córka Aminadaba, powiła mu czterech synów: Nadaba, Abihu, Eleazara i Ithamara; dwóch pierwszych śmiercią Bóg ukarał, że ofiarowali kadzenie w świątyni wbrew przykazaniu. Eleazar nastąpił po ojcu na arcy-kapłaństwo, a Mojżesz oblekł go w szaty dostojeństwa, przed samą śmiercią Aarona na górze Hor, 40 roku po wyjściu z Egiptu, w 123 roku życia. Arabowie pokazują szczątki jego grobowca obok ruin Wadi-Musa, jak o tém wspomina podróżopisarz angielski Robinson. O Aaronie podają wiadomość księgi ''Mojżesz.'' II, (roz. 6, 7, 28, 29, 32); III, (roz. 6, 8, 10); IV, (roz. 3, 8, 10, 16, 17, 20, 25, 28, 30). Ś. Paweł (''Żyd.'' 5, 4), porównywa kapłaństwo Jezusa Chrystusa z kapłaństwem Aarona. Grecy obchodzą pamiątkę, Aarona, Mojżesza i innych proroków w pierwszą niedzielę wielkiego postu, a Łacinnicy 1 Lipca.{{f|[[Autor:Leon Rogalski|''L. R.'']]|align=right}}
{{tab}}Aaron, rodem Francuz, zakonnik reguły św. Benedykta, był pierwszym Opatem tynieckim, według Szczygielskiego, w latach 1046 — 1059. Król Kazimierz miał go powołać do Polski, razem z dwunastą innemi professami, prosto z klasztoru kluniackiego (Clugny). Niesiecki powiada, że pieczętował się trzema koronami złotemi w polu białém, dwie u góry, a jedna u spodu. Jednocześnie Kazimierz dał Aaronowi katedrę krakowską, osieroconą po śmierci biskupa Rachelina 1046 r. Dla tej sprawy, ile że stolica apostolska była w zawichrzeniach wielkich, opat wyprawił się w podróż do Włoch i u papieża Benedykta IX wyrobił sobie nie już biskupstwo, ale prawo arcypasterskie na całą Polskę. Mogło to być w czasie, kiedy Kazimierz król odnawiał porządek wzruszony w państwie swojém po ucieczce Ryxy. W bulli albowiem stoi wyraźnie, że Aaron jest arcybiskupem krakowskim z władzą metropolitarną nad całym krajem „cui subjicimus omnes omnium episcopatuum parochias, quae in toto sunt regno Poloniae; “ widocznie i arcybiskupstwo gnieźnieńskie wtedy upadło i dla tego Kraków miał teraz zastąpić Gniezno dla Polski. Ale kiedy to było, w którym roku, rozwikłać tej zagadki dotąd przynajmniej niepodobna. Naruszewicz dla tego pallijusza, który sobie Aaron wyrobił, źle wnioskuje o jego charakterze, gdy wszyscy zresztą opowiadają, jako to był mąż biegły w sprawach ludzkich i „jako żadnej cnoty nie opuścił, którąby się był mógł przymilić niebu“ (Niesiecki). Był pobożny, uczony, gorliwy, dobroczynny, rządził z wyrozumiałością kościołem. Długosz mówi, że w Kolonii święcił się na arcybiskupstwo. Pozostało po tym Aaronie kilka pamiątek w urządzeniu kapituły krakowskiej i kościoła. Naprzód poszło od niego, że opaci tynieccy byli z urzędu kanonikami krakowskiemi i mieli stallum swoje w kapitule, chociaż bez głosu żadnego. Druga pamiątka, że kapituła krakowska herb arcybiskupa wzięła po śmierci jego za swój, gdy nikt z rodziny Aarona nie pozostał w Polsce i do dziś dnia nim się pieczętuje, ona jedyna w całej Polsce. Dalej Aaron miał nadać wiecznemi czasy klasztorowi tynieckiemu dziesięciny stołu biskupiego z gruntów opactwa, które też nadał wielą wolnościami. Nareszcie, od jego to czasów poczęło się śpiewanie psalmów i modlitw po kościołach, które zowią pospolicie godzinami. Siedział Aaron na opactwie i arcybiskupstwie przez lat trzynaście, umarł zaś d. 15 Maja 1059 r. w Krakowie, lubo jest i druga data, 9 Paźdz. Pochowany w kościele na zamku. Następca jego Lambert Zula nie starał się o pallijusz i arcybiskupstwo
{{tab}}'''Aaron,''' rodem Francuz, zakonnik reguły św. Benedykta, był pierwszym Opatem tynieckim, według Szczygielskiego, w latach 1046 — 1059. Król Kazimierz miał go powołać do Polski, razem z dwunastą innemi professami, prosto z klasztoru kluniackiego (Clugny). Niesiecki powiada, że pieczętował się trzema koronami złotemi w polu białém, dwie u góry, a jedna u spodu. Jednocześnie Kazimierz dał Aaronowi katedrę krakowską, osieroconą po śmierci biskupa Rachelina 1046 r. Dla tej sprawy, ile że stolica apostolska była w zawichrzeniach wielkich, opat wyprawił się w podróż do Włoch i u papieża Benedykta IX wyrobił sobie nie już biskupstwo, ale prawo arcypasterskie na całą Polskę. Mogło to być w czasie, kiedy Kazimierz król odnawiał porządek wzruszony w państwie swojém po ucieczce Ryxy. W bulli albowiem stoi wyraźnie, że Aaron jest arcybiskupem krakowskim z władzą metropolitarną nad całym krajem „cui subjicimus omnes omnium episcopatuum parochias, quae in toto sunt regno Poloniae; “ widocznie i arcybiskupstwo gnieźnieńskie wtedy upadło i dla tego Kraków miał teraz zastąpić Gniezno dla Polski. Ale kiedy to było, w którym roku, rozwikłać tej zagadki dotąd przynajmniej niepodobna. Naruszewicz dla tego pallijusza, który sobie Aaron wyrobił, źle wnioskuje o jego charakterze, gdy wszyscy zresztą opowiadają, jako to był mąż biegły w sprawach ludzkich i „jako żadnej cnoty nie opuścił, którąby się był mógł przymilić niebu“ (Niesiecki). Był pobożny, uczony, gorliwy, dobroczynny, rządził z wyrozumiałością kościołem. Długosz mówi, że w Kolonii święcił się na arcybiskupstwo. Pozostało po tym Aaronie kilka pamiątek w urządzeniu kapituły krakowskiéj i kościoła. Naprzód poszło od niego, że opaci tynieccy byli z urzędu kanonikami krakowskiemi i mieli stallum swoje w kapitule, chociaż bez głosu żadnego. Druga pamiątka, że kapituła krakowska herb arcybiskupa wzięła po śmierci jego za swój, gdy nikt z rodziny Aarona nie pozostał w Polsce i do dziś dnia nim się pieczętuje, ona jedyna w całej Polsce. Dalej Aaron miał nadać wiecznemi czasy klasztorowi tynieckiemu dziesięciny stołu biskupiego z gruntów opactwa, które też nadał wielą wolnościami. Nareszcie, od jego to czasów poczęło się śpiewanie psalmów i modlitw po kościołach, które zowią pospolicie ''godzinami''. Siedział Aaron na opactwie i arcybiskupstwie przez lat trzynaście, umarł zaś d. 15 Maja 1059 r. w Krakowie, lubo jest i druga data, 9 Paźdz. Pochowany w kościele na zamku. Następca jego Lambert Zula nie starał się o pallijusz i arcybiskupstwo