Strona:PL Istrati - Żagiew i zgliszcza.djvu/230

ziomu umysłowego poniżej jakiejkolwiek poważnej krytyki, — nie pojawiło się ani jedno dzieło wybitne, interesujące, oryginalne, podpisane jakiemś nowem (a choćby nawet i starem!) nazwiskiem.
 Toż samo dzieje się i w dziennikarstwie. Na miejsce starego bolszewika Sosnowskiego^[1], skazanego na wygnanie, objął redakcję „Prawdy“ stary dziennikarz nawrócony burżuj Zasławski^[2], który w r. 1917 pisał o Leninie jako o niemieckim ajencie...
 Dodajmy, że tak samo wygląda i w komunistycznej Międzynarodówce, gdzie nie wyrobił się ani jeden młody teoretyk, ani jeden polemista, z wyjątkiem niektórych zbyt zapalczywych, których wykluczono. Czyżby ten wielki ruch ideowy zrodzony z rewolucji październikowej miał się okazać zupełnie bezpłodnym?
 Nie! Ani w międzynarodówce komunistycznej, ani w Z. S. S. R. nie brak młodych — i to pierwszorzędnych talentów. Ale oficjalna ortodoksja i system biurokratyczny robiący wszystko możliwe by zamknąć usta największym weteranom rewolucji, tem bardziej nie pozwala i młodym na swobodne wypowiedzenie się. Każde dzieło komunisty zanim dostanie się do drukarni bywa przedtem podejrzliwie i skrupulatnie cenzurowane. A skoro już zostanie opublikowane, to los jego zależy od okoliczności i od przynależności partyjnej autora. Jeśli przypadkowo autor nie idzie zupełnie „po linji“, tem gorzej dla niego i dla jego książek. Będzie się je ignorować, bojkotować, a nawet wycofa się je z obiegu.

 Toż samo dzieje się nawet i na polu wiedzy. Jest

1.  Lew Siemionowicz Sosnowski (1886-1937) – rosyjski socjaldemokrata i komunista, dziennikarz, działacz partyjny.
2.  Dawid Josifowicz Zasławski (1880-1965) – rosyjski publicysta.