Strona:PL Istrati - Żagiew i zgliszcza.djvu/236

żować na tenderach wagonów, urządzać polowanie na wszy i leczyć choroby zakaźne... Ludzie ci liczyli ośmnaście lat w czasie wojny, a dwadzieścia podczas srożącego się terroru. Opowiadają z żenującą nieco prostotą o głodzie, o śmierci, o masowych egzekucjach, o inwazjach, o Trockim, Leninie, białogwardzistach, mongołach, o najautentyczniejszem barbarzyństwie, o najpłomienniejszem rewolucyjnem wyznaniu wiary, o najbardziej rafinowanej kulturze. W chwili, gdy dopiero oczy otwierały się im na życie, los rzucił ich na rozstajne drogi Europy i Azji, między reakcję a rewolucję, między dzicz a cywilizację. Wszystko chciwie brali, wchłaniali w siebie, by się następnie wypowiedzieć. Ale cóż! — Komunistami się nie stali! „To nasza rewolucja“, mówią, „nasz kraj sowiecki, nasza nowa Rosja, której korzenie tkwią w dawnej Rosji. W odległości dwudziestu mil od Moskwy, socjalistycznej stolicy, odnajdujemy starą Rosję z XVIII wieku; w odległości stu mil znajdujemy się nagle w połowie XIII wieku...“ Tak pisze Borys Pilniak^[1], jeden z najbardziej reprezentatywnych pisarzy z doby porewolucyjnej. Wsewołod Iwanow^[2], Lydja Sejfulina^[3], Babel^[4], Konstanty Fedin^[5], Mikołaj Nikitin^[6], poeci Pasternak^[7], Tikonow^[8], Selwiński^[9] debiutowali przed paru laty z dużem powodzeniem. Obecnie słyszy się niekiedy zdania, że następne ich dzieła już są słabsze. „Nie umieliśmy pracować ekonomicznie“, mówił mi Pilniak z uśmiechem“. Całe nasze doświadczenie, cały nasz zapał włożyliśmy odrazu w pierwsze nasze dzieła. Nie jest to rozsądnie, jeżeli pisarz wystawia odrazu podobne czeki na przyszłość...“

1.  Boris Andriejewicz Pilniak (1894-1938) – rosyjski pisarz.
2.  Wsiewołod Wiaczesławowicz Iwanow (1895-1963) rosyjski pisarz i dramaturg.
3.  Lidija Nikołajewna Sejfullina (1889-1953) radziecka dziennikarka, dramato- i powieściopisarka.
4.  Izaak Emmanuiłowicz Babel (1894-1940) rosyjski powieścio- i dramatopisarz żydowskiego pochodzenia, dziennikarz.
5.  Konstantin Aleksandrowicz Fiedin (1892-1977) – rosyjski pisarz.
6.  Nikołaj Nikołajewicz Nikitin (1895-1963) – rosyjski pisarz.
7.  Borys Leonidowicz Pasternak (1890-1960) – rosyjski poeta i prozaik żydowskiego pochodzenia.
8.  Nikołaj Siemionowicz Tichonow (1896-1979) – rosyjski pisarz i poeta.
9.  Ilja Lwowicz Sielwinski (1899-1968) – rosyjski pisarz i poeta.