Strona:PL Jerzy Żuławski-Stara Ziemia 157.jpeg: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Pywikibot touch edit |
|||
| Treść strony (podlegająca transkluzji): | Treść strony (podlegająca transkluzji): | ||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
jest wytworem rozumnym i dlatego doskonałe nigdy nie będzie. Wszelka utopja — od najstarszych Platońskich począwszy przez ciąg wieków aż po dni dzisiejsze, aż po sen Grabca twojego, utopją na zawsze pozostanie: dopóki się roi po książkach, buduje się gmach z kart, nie dbając o prawo ciężkości, ale z chwilą, gdy się rękę do dzieła przyłoży, widzi się nowe zło, które na miejscu dawnego, usuniętego powstaje. Współżycie ludzi doskonałe, ustrój idealny — to problemy z natury swej niedające się rozwiązać. Zgoda jest pojęciem sztucznem, wyrozumowanem; w przyrodzie, wszechświecie i ludzkiej społeczności istnieje tylko walka i przemijająca, pozorna równowaga prących na siebie sił przeciwnych. Sprawiedliwość jest postulatem uwodzącym i niezmiernie popularnym, gdyż właściwie z ludzkiego stanowiska nic rzeczywistego nie oznacza i każdy może ją sobie inaczej rozumieć. — I słusznie: gdyż właściwie dla każdego powinna by być inna sprawiedliwość, a tymczasem społeczeństwo jest jedno, lub chce być jednem przynajmniej. Wkońcu to obojętne, czy włada lud, czy tyran, mędrcy wybrani czy szalona zgraja krzykaczy: zawsze ktoś jest uciśniony, zawsze komuś jest źle, zawsze jakaś krzywda się dzieje.<br |
jest wytworem rozumnym i dlatego doskonałe nigdy nie będzie. Wszelka utopja — od najstarszych Platońskich począwszy przez ciąg wieków aż po dni dzisiejsze, aż po sen Grabca twojego, utopją na zawsze pozostanie: dopóki się roi po książkach, buduje się gmach z kart, nie dbając o prawo ciężkości, ale z chwilą, gdy się rękę do dzieła przyłoży, widzi się nowe zło, które na miejscu dawnego, usuniętego powstaje. Współżycie ludzi doskonałe, ustrój idealny — to problemy z natury swej niedające się rozwiązać. Zgoda jest pojęciem sztucznem, wyrozumowanem; w przyrodzie, wszechświecie i ludzkiej społeczności istnieje tylko walka i przemijająca, pozorna równowaga prących na siebie sił przeciwnych. Sprawiedliwość jest postulatem uwodzącym i niezmiernie popularnym, gdyż właściwie z ludzkiego stanowiska nic rzeczywistego nie oznacza i każdy może ją sobie inaczej rozumieć. — I słusznie: gdyż właściwie dla każdego powinna by być inna sprawiedliwość, a tymczasem społeczeństwo jest jedno, lub chce być jednem przynajmniej. Wkońcu to obojętne, czy włada lud, czy tyran, mędrcy wybrani czy szalona zgraja krzykaczy: zawsze ktoś jest uciśniony, zawsze komuś jest źle, zawsze jakaś krzywda się dzieje.<br> |
||
{{tab}}»Ktoś zawsze musi cierpieć. W jednym wypadku większość cierpi, w innym nieliczni, ale może najlepsi, a zresztą chociażby jeden tylko cierpiał — pokrzywdzony, ten właśnie, któremu kazano być »równym«, gdy on się przypadkiem na |
{{tab}}»Ktoś zawsze musi cierpieć. W jednym wypadku większość cierpi, w innym nieliczni, ale może najlepsi, a zresztą chociażby jeden tylko cierpiał — pokrzywdzony, ten właśnie, któremu kazano być »równym«, gdy on się przypadkiem na samowładcę urodził. — Któż oceni, kiedy większa krzywda się dzieje i kto wymierzy prawo, jakie człowiek każdy na świat ten ze sobą przynosi? Oddanie słuszności jednej zasadzie jest pogwałceniem drugiej, niemniej »sprawiedliwej« i tak zawsze — bez końca.<br> |
||
{{tab}}Zamilkł na chwilę i przesunął dłonią po wysokiem, zmarszczkami pooranem czole.<br |
{{tab}}Zamilkł na chwilę i przesunął dłonią po wysokiem, zmarszczkami pooranem czole.<br> |
||
{{tab}}— Nie znaczy to, — podjął znów, wzrok na milczącego Jacka zwracając, — abym sądził, że nie trzeba się starać o poprawienie istniejących każdego czasu stosunków. Ale robić to |
{{tab}}— Nie znaczy to, — podjął znów, wzrok na milczącego Jacka zwracając, — abym sądził, że nie trzeba się starać o poprawienie istniejących każdego czasu stosunków. Ale robić to |
||
