Piramidy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Beau.bot (dyskusja | edycje)
scalanie proofread
Linia 1:
{{Dane tekstu
{{Nagłówek
| autor = Juliusz Słowacki
|tytuł=Piramidy
| tytuł = Piramidy
|autor=Juliusz Słowacki
| podtytuł =
|sekcja=
| wydawnictwo = Księgarnia W. Gubrynowicza
|adnotacje=
| drukarz = W. L. Anczyc i Spółka
|poprzedni=
| redaktor= Bronisław Gubrynowicz
|następny=}}
| rok wydania = 1909
| miejsce wydania = Lwów
| strona indeksu = Dzieła Juliusza Słowackiego T1 (1909)
| źródło = [[commons:File:PL Dzieła Juliusza Słowackiego 01 (Gubrynowicz).djvu|Skany na commons]]
| pochodzenie= [[Dzieła Juliusza Słowackiego tom I (1909)|Dzieła Juliusza Słowackiego tom I]]
| poprzedni = Do Teofila Januszewskiego
| następny = Na szczycie piramid
| inne = {{Całość|Dzieła Juliusza Słowackiego tom I (1909)/Całość}}
}}
 
<poemcenter>
{|width=460|
Wyjechałem z Kairu dziś ze słońca wschodem,
|-
Mgła biała nad palmowym Kairu ogrodem
|<pages index="Dzieła Juliusza Słowackiego T1 (1909)"
Kryła mi złote słońce... i łzy brylantowe
from="PL Dzieła Juliusza Słowackiego 01 (Gubrynowicz).djvu/096"
Zawieszała na palmach — a gmachy różowe
to="PL Dzieła Juliusza Słowackiego 01 (Gubrynowicz).djvu/099" />
Zorzą mglistą... tysiącem wieżowych promieni
|-
Przesuwając się w bujnej ogrodu zieleni,
|}
Odchodziły... gdzieś na wschód. Oślątko me chyże
</center>
Leciało... aż się w starym oparłem Kairze.
Łódka stała u brzegu... wsiadłem do niej — płynę...
Za Nilem widać było zieloną równinę,
Po obu stronach... domki białe pełne krasy,
Za domkami dwa wielkie daktylowe lasy,
Między lasami przestwór... i na tym przestworze
Trzy piramidy... dalej... żółte piasków morze
I niebo — blade — czyste... jak Ptolemeusza
Krąg z kryształu. — Na oczach usiadła mi dusza...
 
Przez Nil cichy prędkimi przeprawiony wiosły,
Wysiadam... już zbliżone daktyle przerosły
Czoła dumne piramid... zniknęły pomniki
I tylko las — błędnymi pocięty promyki,
Wystrzelony pod niebo — koronami szumny,
Jak przysionek piramid — bogaty w kolumny,
Przy ludzkich dziełach — ręką zasadzony Boga...
I trzy godziny trwała pełna dumań droga,
I więcej... bo Nil jeszcze nie wrócił do łoża.
Przepływałem jeziora... aż na piasków morza
Wyniosło mię oślątko... Na piaskowym wale
Stały przede mną gmachy błyszczące wspaniale,
Twarzami obrócone do słońca — i do mnie.
Patrzałem na nie — potem na siebie... jak skromnie
Wyglądałem przy grobach — takich... na osiołku,
W pustyni piasku... w każdym topiący się dołku...
 
Bliżej... z pokorą wszystko opisywać muszę...
W dolinie piasku stoją trzy drzewa — dwie grusze,
A we środku spleciona z kilku palma jedna...
Chociaż w piasku... zieloność je kryje niebiedna,
Jak szmaragdy się błyszczą... stojące na straży
Przy dolinie piramid... Szczęśliwy, kto marzy
Pod liściem rozłożystym tej szerokiej gruszy,
Gdy lawiną kamieni... grobowiec się kruszy
I spada z wielkim hukiem...
 
Na białym kamieniu
Siadłem strudzony w drzewa szerokiego cieniu;
Myślałem, jak ten wąwóz cały piasków przebrnę...?
Co czuć będę? i oto... jakieś mrówki srebrne
Pod nogami ujrzałem grzebiące się... w piasku.
Wziąłem do rąk stworzenie perłowego blasku
I bawiło mię małe, jak ziarenko żyta...
A domek ich... jak ślady końskiego kopyta,
Obłożony wałami — w budowę półkolną...
Przejrzałem cały... potem puściłem je wolno —
Obie do rozbitego sarkofagu żłobu,
I wstawszy... szedłem prosto — o Cheopsa grobu... —
A kiedym był — u piasków przebytych połowy,
Wzniosłem czoło — spojrzałem górą ponad głowy
I nie mogłem oczyma dolecieć do szczytu
Grobów — co uleciały w krainę błękitu —
A więc oczy, ogromem piramid odparte,
Spuściłem... wkoło były grobowce otwarte,
W których... i proch umarłych — dawno powymierał.
Sfinks — czarną Kopta twarzą nad piasek wyzierał
I straszną była dzikość grobowej doliny...
Wtenczas wypadli słońcem wyschli Beduiny,
Brązowi w białych płaszczach... jak grobowe sępy
I porwały mię czarnych szatanów zastępy,
I wiedli z krzykiem w groby od wieków milczące,
Paląc pochodnie... blado na słońcu płonące.
 
Nim doszedłem zaściennej piramid ulicy,
Schyliwszy się podniosłem kamień soczewicy,
Która dawniej karmiła królów robotniki
I stała się pomnikiem — pomiędzy pomniki;
Ta sama kształtem... tylko wapna wziąwszy białość,
Dziś różniąca uczone głowy skamieniałość.
Postrzegłszy, żem krainę głazów ruszał senną,
Jakby mi chcieli w piaskach zadać śmierć kamienną,
Araby mię w grobowcach otoczyli gęści,
A każdy trzymał granit ważony na pięści.
Od nowej się napaści obroniłem skoro
Głaz pamiątek kupiwszy za para pięcioro.
I szedłem z Arabami... w piramidy łonie
Szukając drzwi — te były na zachodniej stronie.
Przed drzwiami — do niskiego podobną pagórka
Piramidę maleńką na Cheopsa córka.
Stanąłem... tak pokornie tu się położyła
Przy mogile ojcowskiej dziecięca mogiła,
Że łzy miałem na oczach...
 
W piramidy ścianach
Jest otwór... gdzie do grobu wchodzisz na kolanach.
Arab z pochodnią wpełznął... i zniknął. — Musiałem
Synom stepów się oddać i z duszą i z ciałem.
Dwóch zaprzęgło się do mnie, dłonie wzięli w kleszcze,
Trzeci lazł rakiem, świecąc, a czwarty mię jeszcze
Popychał — i w ciemnościach mnie gmachu pogrzebli
I śliskimi kominy, bez schodów i szczebli,
Wiedli w górę, aż wreszcie mogłem podnieść głowy,
Obaczywszy się żywym w Komnacie Królowéj.
I dalej korytarzem trumnianego ula
Pełznąc, obaczyłem się w Sali trupa Króla.
Blask pochodni się lekko po ścianach rozpłonił —
Sarkofag — próżny — ręką uderzyłem — dzwonił,
Jak rzecz pusta...
 
Wyszedłem... z granitowej skały
Jak senny... zdziwiony dniem... co świecił biały,
Palm zielonością, piasków oświeceniem złotem,
Westchnąłem z głębi piersi za niczym... a potem
Obróciwszy się, czarne — zapytałem guidy,
Gdzie — którędy się idzie na szczyt piramidy...
Pokazali mi lewy brzeg... nierówno zlany
Z ciemnej — nie oświeconej promieniami ściany.
Przemierzywszy, jak czynią podróżni roztropni,
Wielkość każdego — mnogość do przebycia stopni,
Wiedząc, jak się grobowce pod nogami kruszą,
Arabom się oddałem ciałem, Bogu duszą...
 
Z dwóch Beduinów tylko mój orszak się składał,
Każdy... na wyższy kamień wskakiwał — przysiadał
I podawał mi ręce... i tak szedłem długo —
Raz mi kamień był stołem — drugi raz framugą.
Trzy — a zaledwie z dołu widziane szczelinki
Były trzy komnaty — na trzy odpoczynki —
W głowy zawrocie jużem nie pomniał, gdzie idę,
I tak wszedłem... na pierwszą w świecie piramidę...
</poem>
 
{{TekstPD|Juliusz Słowacki}}
 
[[Kategoria:Juliusz Słowacki]]
[[Kategoria:LiteraturaDzieła polskiegoJuliusza romantyzmuSłowackiego tom I (1909)]]