Wikiźródła:Zasady ilustrowania tekstów: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść
Sp5uhe (dyskusja | edycje)
poprawki
Linia 2:
[[Plik:Cmbox content.png|px=20|align=left]] Uwaga! To jest tylko propozycja zasad ilustrowania tekstów. Trwa nad nią [[Wikiźródła:Skryptorium#Wikiźródła:Zasady ilustrowania tekstów|dyskusja]].</div>
 
== Zasady ilustrowania tekstów książkowychksiążek ==
Utwory zamieszczane naw Wikiźródłach powinny jak najwierniej odzwierciedlać edycje oryginalne, dlategow ogólnatym zasadarównież jestw taka,zakresie żeilustrowania staramytekstu. się nie dodawaćDlatego do nichtekstu nicmożna odi siebie.należy Do tekstu można dodaćdodawać grafiki i ilustracje gdy są to:
# kopie ilustracji i grafik pochodzące z opracowywanej edycji książkowej
# kopie rękopisów dzieła, które jest ilustrowane
*# skany stron z oryginalnychoryginalnej książekksiążki
 
WPonieważ związkudla zniektórych tymtekstów że,ogólne niektórezasady teksty majązbyt wyraźniemało odmienną specyfikęprecyzyjne poniżej umieszczono związane z nimi dodatkowe zalecenia:
Utwory zamieszczane na Wikiźródłach powinny jak najwierniej odzwierciedlać edycje oryginalne, dlatego ogólna zasada jest taka, że staramy się nie dodawać do nich nic od siebie. Do tekstu można dodać grafiki i ilustracje gdy są to:
 
=== Teksty utworów muzycznych: (pieśni, piosenek, ballad, oper, operetek, itp.) ===
* kopie illustracji i grafik z ich edycji książkowych
MożnaUtwory jemuzyczne zilustrowaćmożna ilustrować zamieszczając dodatkowo (w stosunku do powyższych zasad) ilustracje zawierające:
* kopie rękopisów tych dzieł
# teksty utworów
* skany stron z oryginalnych książek
# zapis nutowy
 
# partytury
W związku z tym że, niektóre teksty mają wyraźnie odmienną specyfikę poniżej umieszczono związane z nimi dodatkowe zalecenia:
# libretta
 
# inne podobne do powyższych
=== Teksty utworów muzycznych (pieśni, piosenek, ballad, oper, operetek, itp.) ===
 
Można je zilustrować zamieszczając dodatkowo (w stosunku do powyższych zasad):
 
* ilustracje zawierające teksty utworów, ich zapis nutowy, partytury, libretta, itp.
 
''Zobacz też''
 
* [[Oh My Darling, Clementine]] - przykład ilustracji tekstu piosenki
 
=== Strony tytułowe dużych dzieł zawierające spis treści ===
Dla łatwego korzystania z takich stron powinny one być jak najbardziej zwarte i nie zawierać zbyt wielu elementów graficznych. Zaleca się aby ilustracją dla takiej strony była oryginalna ilustracja pochodząca z okładki (o ilelub tostrony możliwe)tytułowej pierwszego wydania dzieła lub reprodukcja całej okładki. Ilustracja nie powinna być zbyt duża i dominować nad treścią spisu.
 
Przy dużych dziełach wielostronicowych zaleca się wydzielenie specjalnej podstrony galerii gromadzącej wszystkie użyte ilustracje.
 
''Zobacz też''
* [[Ballady i romanse]] - przykład ilustracji strony tytułowej tomikatomiku wierszy
 
* [[Ballady i romanse]] - przykład ilustracji strony tytułowej tomika wierszy
* [[Pan Tadeusz/Galeria]] - przykład wykonania strony galerii ilustracji
 
=== Teksty tłumaczeń ===
ZaleceniaDla tłumaczeń zalecenia są podobne do zamieszczonychogólnych zasad ilustrowania tekstów powyżejksiążek. Można zamieścić ilustracje pochodzące z wydania tłumaczenia danego dzieła i (lub) dodatkowo z jego wersji oryginalnej (zaleca się jednak zaznaczyć wyraźnie ten fakt w podpisie dopod ilustracjiilustracją).
 
=== Teksty tłumaczeń dokonanychwykonanych przez Wikiskrybów ===
Zalecenia są podobne do zamieszczonych powyżej. Można zamieścić ilustracje pochodzące z wydania tłumaczenia danego dzieła i (lub) dodatkowo z jego wersji oryginalnej (zaleca się jednak zaznaczyć wyraźnie ten fakt w podpisie do ilustracji).
Tłumaczenie to specyficzny rodzaj tekstu. Tekst tłumaczenia jest nie tylko przekładem oryginalnego tekstu ale jednocześnie nowym dziełem a więc jest takżerównież oryginałem. Tłumaczenie prawie zawsze jest w mniejszym lub większympewnym stopniu tekstem autorskim, zaktórego któryautorem odpowiadajest tłumacz.
 
Dobór ilustracji dla tego typu tekstu pozostawia się autorowi tłumaczenia.
=== Teksty tłumaczeń dokonanych przez Wikiskrybów ===
 
Tłumaczenie to specyficzny rodzaj tekstu. Tekst tłumaczenia jest nie tylko przekładem oryginalnego tekstu ale jednocześnie nowym dziełem a więc jest także oryginałem. Tłumaczenie jest w mniejszym lub większym stopniu tekstem autorskim, za który odpowiada tłumacz.
 
Ilustrację tego typu tekstu pozostawia się autorowi tłumaczenia (lub innym wikiskrybom, jeśli autor tłumaczenia nie ma nic przeciwko temu).
 
'''Zalecenia ogólne'''
 
Zaleca się aby ilustracje do takich utworówtłumaczeń:
*# miały określony związek z tekstem
*# wprowadzały w opowiedni nastrój adekwatny do charakteru utworu
*# jeśli to możliwe pochodziły z epoki, w której powstał tekst oryginalny (chociaż czasem i współczesne ilustracje są tutaj na miejscu)
*# nie dominowały nad właściwą treścią
 
''Zobacz też''
Linia 54 ⟶ 50:
* [[Na dzikiej Północy stoi samotnie]] - przykład ilustracji wiersza Michaiła Lermontowa
 
== GradacjaOdstępstwa od zasad ==
 
Zaleca się pewną gradację w ścisłości podejścia do powyższych zasad. Podane zasady najściślej należy stosować dla dużych tekstów książkowych (oraz librett oper i operetek). Do ilustracji utworów samodzielnych lub występujących w zbiorach (ale mogących stanowić utwory samodzielne) można podejść w sposób bardziej liberalny. Najbardziej liberalnie traktować należy dzieła drobne i samodzielne (dotyczy to zwłaszcza tekstów wierszy, pieśni, piosenek i ballad).
 
Jednak irównież ilustracje do takich utworów powinny spełniać co najmniej zalecenia podane w podpunkcie '''Zalecenia ogólne''' punktu "Teksty tłumaczeń dokonanych przez Wikiskrybów".
 
Dodatkowo zaleca się w takim przypadku wstawiać plik ilustracji na stronę z wierszem, w taki sposób aby był on niewidoczny przy wyświetlaniu jej treści przez stronę zewnętrzną (chodzi o tzw. "wciąganie" treści jednej strony przez drugą). Można to zrobić zaujmując pomocąwstawienie poleceniapliku opomiędzy składnipolecenie <nowiki><noinclude></nowiki> a <nowiki></noinclude></nowiki> co w kodzie strony powinno wyglądać podobnie do:
 
'''<nowiki><noinclude>[[Plik:nazwa pliku]]</noinclude></nowiki>'''
 
DajeUmożliwia to możliwość zilustrowania np. danegozilustrowanie wiersza w inny sposób niż będzie wyglądała ilustracja tomikatomiku, którego jest on częścią.
 
== Ochrona prawna formy utworu (układu typograficznego, szaty graficznej, itp.)==
Polskie prawo autorskie chroni wszelkie przejawy twórcze. Należy zauważyć, że prawnie chroniona jest nie tylko treść, ale i forma, w jakiej utwór został wydany. Grafiki, ilustracje, a także układ tekstu chronione są w takim samym stopniu, jak sam utwór. Wprowadzając je nado WikiźródłaWikiźródeł, pamiętać należy o sprawdzeniu, czy elementy te również rozpowszechniane są na wolnej licencji, względnie czy wygasła wobec nich ochrona zapewnianiazapewniana przez prawo autorskie.
 
W praktyce oznacza to, że należy korzystać z jak najstarszego wydania utworu. Czasem nie jest to możliwe, a utwór kopiujemy z wydania współczesnego lub ze strony internetowej. Analizowanie praw do ilustracji i układu można zgrubnie przeprowadzić odpowiadając na poniższe pytania.
# Jeśli wydanie z którego korzystamy jest starsze niż 70 lat, a autor ilustracji nie został określony ilustracje są w domenie publicznej.
# Jeśli w wydaniu z którego korzystamy autor ilustracji został określony należy sprawdzić datę jego śmierci.
# Jeśli wydanie z którego korzystamy jest starsze niż 70 lat, a autor układu graficznego nie został określony ilustracje są w domenie publicznej.
# Jeśli w wydaniu z którego korzystamy autor układu graficznego został określony należy sprawdzić datę jego śmierci.
W razie wątpliwości nie wolno wykorzystywać grafik i należy unikać powielania układu graficznego jeśli istnieją podejrzenia, że ma on charakter twórczy, a nie wyłącznie techniczny.
 
 
[[Kategoria: Metastrony Wikiźródeł]]
Polskie prawo autorskie chroni wszelkie przejawy twórcze. Należy zauważyć, że prawnie chroniona jest nie tylko treść, ale i forma, w jakiej utwór został wydany. Grafiki, ilustracje, a także układ tekstu chronione są w takim samym stopniu, jak sam utwór. Wprowadzając je na Wikiźródła, pamiętać należy o sprawdzeniu, czy elementy te również rozpowszechniane są na wolnej licencji, względnie czy wygasła wobec nich ochrona zapewniania przez prawo autorskie.