W czasie Władysława IV zgonu, powstał bunt kozacki, podniesiony przez Bohdana Chmielnickiego, który gdy poskromić usiłował Szczepan Potocki hetman wielki koronny, wraz z Marcinem Kalinowskim, wojskiem od Kozaków otoczony i pojmany został.
Wetowaniem tej klęski i zaspokojeniem burzy zatrudniały się sejmiki przedkonwokacyjne, także prymas z senatem, trzech wodzów w równą władzą – Władysława na Ostrogu, Mikołaja Ostroroga i Aleksandra Koniecpolskiego [1] przeciw Kozakom wyznaczywszy. Przyłączył się do nich z własnem wojskiem Jeremiasz Wiśniowiecki, wojewoda ruski [2] – dwa razy wprzód Kozakom pomyślny dając odpór. Połączeni wodzowie, w chęci uprzedzenia bitwą Chmielnickiego, nim by się z Tatarami połączył, ku Białocerkwi zbliżyli się, ale wnet opuszczając zamysł zbawienny, nagłą przerażeni trwogą, a co pewniejsza, nieładem z rządu nad wojskiem o kilku wodzach pochodzącym, cofnęli się ku Konstantynowi, gdzie bez potyczki porzucili
- ↑ Str. 57. [Zeszytu III „Archiwum Wróblewieckiego”] Rada senatu, zwoławszy sejm konwokacyjny na dzień 16 lipca i odrzuciwszy najzdolniejszego do pobicia Kozaczyzny Wiśniowieckiego ustanowiła w zastępstwie hetmanów trzech regimentarzy: starego i pokojowo usposobionego księcia na Ostyrogu i Zasławiu, niedoświadczonego Aleksandra Koniecpolskiego i statystę raczej aniżeli wojownika Mikołaja Ostroroga. To też opinia publiczna nazwała pierwszego pierzyną, drugiego dzieciną, trzeciego łaciną. [Objaśnienie: St. Kunasiewicza.]
- ↑ Str. 57. [Zeszytu III „Archiwum Wróblewieckiego”] W 6000 ludzi. [Objaśnienie: St. Kunasiewicza.]
