Strona:Archiwum Wróblewieckie - Zeszyt II (Pamiętnik Damy Polskiej).pdf/134

Ta strona została przepisana.

wolę. Na dniu 21. marca Francuzi ułatwiwszy swój marsz zbrojną i zwycięzką ręką, bez żadnego oporu, weszli do Tryestu i zabrali w swą posesję, znalazłszy żywego srebra szacowanego na dwa miliony liwrów, amunicji zadosyć, sukna, wina, itd., nakazali 10 milionów liwrów kontrybucji, na miasto Botzen i okolice jego nałożyli 4 miliony liwrów, a na inne dość znaczne milionowe nakazano kontrybucje. Francuzi mając już niemal cały Tyrol w swym ręku, po rozpędzeniu cesarskich wojska i zbiciu Onego wraz z strzelcami tyrolskimi na placu poległymi, zabrali Udine, Palma nuova i fortecę Gradiska, w Tyrolu austriackim będącą, w której zabrali garnizonu z wyboru armii arcy księcia Karola 3000 ludzi, armat 10 i 5 sztandarów. Tak to Buonaparte jak piorun zmiatał przed sobą wszystko, co napotkał.

Raport gener. Buonapartego do dyrektoryatu, opisujący batalię przy Tarvis i innych miejscach, umieszcz się: Generał Massena stanąwszy w Tarvis, był atakowany od dywizyi austryackiej, wyszłej z Klagenfurtu. Po tej bitwie uporczywej, Austryacy w rozsypkę poszli, utraciwszy wiele żołnierzy i trzech generałów, wziętych od nas w niewolę. W potyczce zaś przy Chiusa, gdzie generał odpierał coraz dalej kolumnę austriacką, aż do cesarskiego Chiuse czyli Clause, stanowiska mocno oszańcowanego, które szturmem zdobyte zostało, generałowie Bon i Verdier pięknie dystyngowali się. [1] Generał austryacki Kobles bronił osobiście z 500 grenadyerami wspomnianego miejsca; według prawa wojny, wszystkich tych żołnierzy w pień wyciąć należało, lecz to okrutne prawo zawsze nam było nieznajome i nigdy przez armię Francuzką nie było dopełnione. Kolumna nieprzyjacielska widząc stanowisko Chiusa wzięte, przyspieszyła swój marsz i wpadła w środek dywizyi generała Masseny; po lekkiej bitwie cała się w niewolę dostała z 4 generałami, 30 armatami i 400 wozami z bagażami armii. Pasmo gór Alpejskich oddzielające od

  1. Przypis własny Wikiźródeł Dystyngowali się – odznaczyli się.