Strona:Benedykt Fuliński - Z historii naturalnej dzika.djvu/3

przez dzikie a nie udomowione zwierzęta. Żyje na Sumatrze, Jawie, Borneo, Celebes, na Wyspach Moluckich i Filipińskich w licznych lokalnych podgatunkach. Z tych świnia celebeska (Sus celebensis Müll. et Schleg.) i świnia mała (Sus minutus Heude) są formami karłowatymi, natomiast świnia brodata (Sus barbatus Müll.), żyjąca na wyspie Borneo, jest formą dużą.
 Grupa świni paskowanej (Sus vittatus Müll. et Schleg.) jest reprezentowana przez gatunek o tej samej nazwie. Odznacza się ona białymi wstęgami biegnącymi od kąta warg ku szyi krótką a wysoką czaszką i przeważnie mniejszą wysokością kości łzowej, niż u dzika. Żyje na wyspach, począwszy od wysp Adamańskich do Timoru, w licznych lokalnych podgatunkach, nazwanych od poszczególnych wysp. Z tych podgatunków najbardziej znanym jest w Japonii żyjący Sus leucomystax Temm.
 Grupa dzika (Sus scrofa Linn.) obejmuje również dwa gatunki. Z tych jeden gatunek świnia grzywiasta (Sus cristatus Wagn.) odznacza się obfitym wykształceniem szczeci na karku i zamieszkuje Indie, półwysep Malajski i wyspę Cejlon. Drugi gatunek w postaci naszego dzika (Sus scrofa Linn.) jest zwierzęciem kontynentalnym i zamieszkuje zachodnie obszary Starego Świata, a więc Europę, północną Afrykę, a w Azji sięga do Tybetu i po rzekę Amur.
 Z licznych podgatunków: Sus scrofa meridionalis Major żyje na Sardynii, S. scrofa barbarus Sclat. — w Afryce północnej, S. scrofa nigripes Blanf. — w Tybecie, S. scrofa lybicus Gray., S. scrofa aper Briss. i S. scrofa fasciatus Schreb. — w Małej Azji i Syrii, S. scrofa pliciceps Gray i S. scrofa plicifrons Fitz. — w Japonii i Chinach.
 Nasz dzik występuje prawdopodobnie w kilku podgatunkach, które należałoby poddać bliższej analizie naukowej. Niewątpliwie w lasach zachodniej Polski żyje podgatunek nazwany przez naukę Sus scrofa scrofa Linn. Podgatunek ten sięga aż po Puszczę Białowieską. Na obszarze wschodniej i południowo-wschodniej Polski przebywa podgatunek Sus scrofa attila Thom. Wyróżniony dla Puszczy Nalibockiej Sus scrofa falzfeini okazał się po przeprowadzeniu badań przez Adlerberga identycznym z podgatunkiem Sus scrofa attila Thom. Czaszki dzików Falz-Feina znajdujące się w Muzeum w Berlinie są o znacznych wymiarach, bo dochodzą do 560 mm długości, co tłumaczy się teorią Bergmanna, orzekającą, że w kierunku północno-wschodnim wielkość dzikich ssaków Europy staje się coraz to większa.