Strona:Czerwony kogut.djvu/10

Ta strona została uwierzytelniona.
—   4   —

Krzywda«) — wogóle opowieści są o ludzie wiejskim, pierwotnym. Jedna tylko nowela pani Szatrijos Ragana, p. t. »Przerwana idylla«, osnuta jest na zderzeniu usposobień kosmopolitycznego eleganta i zadomowionej na Litwie, gospodarnej obywatelki ziemskiej. Ładne zaś opowiadanie p. W. K. Raczkowskiego »Girnikas Paszakarnis« uderza w ton poetycznej legendy ludowej. Naogół jednak z utworów tych wieje niezadowolenie z zasad urządzeń społecznych i smutek nieco pokrewny nastrojom literatury rosyjskiej i pewnego odłamu pesymistycznej literatury polskiej. Możnaby nawet rozpisać się o tych wpływach na młode utwory Litwinów.
Osobne miejsce w zbiorze zajmuje nowela pana Jana Bilunasa »Smutna bajka«, której »smutek« płynie ze wspomnień historycznych polsko-litewskich z przed lat pięćdziesięciu. Aczkolwiek polski autor inaczejby może oświetlił ówczesną tragedyę narodową, jednak litewska nowela daje nieznane zgoła w druku powiadomienia o psychologii ludu litewskiego z owej epoki.
Wszystkie te opowiadania przenoszą czytelnika polskiego w nieznane dziedziny i stosunki, snuje się bowiem wątek z wnętrza chaty litewskiej, tak mało znanej Polakom, nawet