winienie, i za cięższe przez każdego uznane być powinno. Pozwól tedy żeby prowincyi dano przed tobą w oskarżeniu pierwszeństwo, prowincya albowiem oskarża, kiedy ten od niej staje, kogo ona sobie za obrońcę swego prawa, mściciela krzywd swoich, za patrona w całej sprawie obrała.
XVII. «Ale ci K. Werres taką wyrządził krzywdę, która może oburzyć umysły, choć sam jeden tylko przez nię ucierpiałeś.» Bynajmniej: bo zdaniem mojem i to także należy do rzeczy, jaka przywodzi się krzywda za mniemaną przyczynę nieprzyjaźni. Odemnie się o niej dowiecie; bo on bez wątpienia, jeżeli zupełnie nie odszedł od rozumu, tego wam nigdy nie powie. Mieszka w Lilybeum[1] niejaka Agonis, wyzwolenica Wenery Erycińskiej[2], niewiasta przed kwesturą Cecyliusza dostatnia i zamożna. Pewien podwładny Antoniusza[3] chciał jej niesprawiedliwie zabrać niewolników, którzy byli muzykantami, pod pozorem że ich na flocie miał użyć. Wtedy ona, jak jest w Sycylii zwyczajem tych, co się Wenerze poświęcili, i tych, co się od jej służby uwolnili, oświadczyła owemu dowódzcy, żeby się od jego napaści świętością i imieniem Wenery zasłonić, że jej osoba i wszystko jej mienie do Wenery należy. Gdy to oznajmiono kwestorowi Cecyliuszowi, zacny ten i sprawiedliwy człowiek każe Agonidę do siebie przywołać, wyznacza zaraz sąd dla rozpoznania czyli ona w istocie siebie i swój majątek za własność Wenery uznała. Sędziowie wydają wyrok, jaki wydać należało; nie było bowiem żadnej wątpliwości że ona tak zeznała. Kwestor posyła ludzi dla wzięcia w posiadanie dóbr tej niewiasty, ją samę za poddankę Wenery uznaje, potem dobra przedaje i pieniądze do kieszeni chowa.
- ↑ Miasto na przylądku zachodnim Sycylii tegoż nazwiska, dziś Marsala.
- ↑ Na górze Eryx, dziś San Giuliano, między Drepane (Trepani) i Panonne (Palermo), stała starożytna Wenery świątynia, w której niewiasty odprawiały obrządki religijne. Strabo, VI. Diodor, IV, 34. Przepędziwszy pewien czas w służbie tej bogini, nazywały się wyzwolenicami Wenery. Byli między niemi i mężczyźni, żyli jak w zakonie używając spólnie wszystkiego. Tym co się poświęcili służbie Wenery, lub przez rodziców poślubieni jej byli, wypalano na ramieniu lub na karku gołębia, ulubionego tej bogini ptaka.
- ↑ M. Antoniusz, syn mówcy, ojciec tryumwira, miał roku 73 przed Chr. dowództwo nad wszystkiemi brzegami państwa Rzymskiego, i popełnił niemałe na tym urzędzie bezprawia. Zaczepił Kretów, przegrał bitwę i umarł ze zgryzoty. Livius, Epitome, 97. Florus, III, 7.
