Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/158

zbawia człowieka cnót i energii; trudno przychodzi zachować godność z próżną sakiewką«.
 Iluż znakomitych uczonych moglibyśmy wymienić obok Palissy’ego! Andrzej Vésale, ojciec anatomii; Ambroży Paré, słynny chirurg; Paracelses, głośny chemik — są gwiazdami z tejże epoki Odrodzenia. Ze współczesnych uczonych skreślimy tu życiorys nieszczęśliwego Michała Servet’a, szlachetnej ofiary prześladowania.
 Mąż ten urodził się w 1509 roku, w Villanueva, w Aragonii; nauki odbył w Tuluzie i oddał się studyom kwestyi religijnych, poruszonych przez rodzącą się wówczas Reformacyę. W Strasburgu Servet wzbudził podziwienie jednych, oburzenie drugich wolnomyślnością swych poglądów; przeciwnicy nazywali go: »złoczyńcą hiszpańskim«. W Niemczech jego Dyalogi, rozstrząsające dogmaty, wywołały zgorszenie w tym stopniu, że Servet zmuszony był pod przybranem nazwiskiem Michała de Villeneuve’a uchodzić do Francyi.
 W Paryżu Servet zajął stanowisko doktora medycyny; w kolegium Lombardów zasłynął z wykładów i odznaczył się swemi pracami.
 Na nieszczęście spotkał się z Kalwinem i wyzwał go na dysputę teologiczną, z której zakiełkował pierwszy zarodek niechęci, przetworzonej następnie w zaciętą nienawiść.
 Ruchliwego charakteru Servet opuścił w niedługim czasie Paryż; przebywał kolejno w Lyonie, Charlieu, w Avignon, gdzie spełniał zarazem obowiązki lekarza i korektora drukarni. Nieustannie zajęty doktrynami religijnemi, chciał nakłonić Kalwina do przyjęcia swych przekonań, w tym też celu ogłosił obszerne dzieło: »Przywrócenie chrześcijanizmu«, którem wzburzył do najwyższego stopnia nieubłaganego swego przeciwnika.
 Michał Servet był, równie jak Kalwin, protestantem, z tą jednak różnicą, że przedstawiał to, co moglibyśmy nazwać protestantyzmem liberalnym, gdy tymczasem Kalwin reprezentował protestantyzm prawowierny. Kalwin postanowił zgubić Servet’a; wykrył jego pobyt Inkwizycyi i polecił uwięzić