Strona:Geopolityka.pdf/103

Ta strona została uwierzytelniona.
Geopolityka. Skrypt dla początkujących

cze obszary kraju, takie jak Pogórze Karpackie mogą być uznane z Kariny przejściowe, lecz nigdy cała Polska[1]. Jego uczniem był Eugeniusz Romer (1871-1953), który stworzył najpełniejsze podstawy pod polską geopolitykę, stąd czasami bywa określany mianem ojca geopolityki polskiej[2].

Pierwszą geopolityczną publikacją Eugeniusza Romera była praca Rola rzek w historii i geografii narodów wydana w 1901 r.[3] Dzieło to zapoczątkowało hydrograficzną szkołę geopolityki polskiej, przypisującą kluczowe znaczenie w rozwoju państw rzekom, dorzeczom i otwartym akwenom wodnym. Publikacją, w której Romer podjął polemikę z Nałkowskim była praca Przyrodzone podstawy Polski historycznej, wydana w 1912 r.[4] Romer odrzucił całkowicie tezę o przejściowym charakterze ziem polskich. Starał się dowieść, że obszar Polski ma „fizyczne uzasadnienie” w środowisku geograficznym. Swoje teorie geopolityczne Romer rozwinął najpierw w publikacji Polska. Ziemia i Państwo z 1917 r.[5], a najpełniej tuż przed wybuchem II wojny światowej w klasycznym

  1. A. Rehman, Ziemie dawnej Polski i sąsiednich krajów słowiańskich, t. 1 (Karpaty opisane pod względem fizyko-geograficznym), Lwów 1898.
  2. O życiu i przebiegu kariery zawodowej E. Romera zob. D. Jędrzejczyk, W. Wilk, Eugeniusz Romer jako geograf społeczno polityczny, Warszawa 1999; Ł. Mazurkiewicz-Herzowa, Eugeniusz Romer, Warszawa 1966; Edmund Romer, Geograf trzech epok. Wspomnienie o ojcu, Warszawa 1985 (tam także życiorys napisany w 1947 przez samego Eugeniusza Romera, Ibidem, s. 335-342).
  3. E. Romer, Rola rzek w historii i geografii narodów, Lwów 1901.
  4. Zob. np. E. Hanslik, Krainy przejściowe, „Ziemia” 1910, s. 113-115, 130-131; L. Sawicki, Geograficzne położenie Polski, „Ziemia” 1911, s. 20-23; W. Wakar, Dwie teorie, „Ziemia” 1913, s. 300-301, 415-419.
  5. E. Romer, Polska. Ziemia i Państwo, Kraków 1917.