Strona:Geopolityka.pdf/16

Ta strona została uwierzytelniona.
Teoria geopolityki

bloków polityczno-militarnych) oraz na kształtowanie się ładu i bezpieczeństwa międzynarodowego. Jej głównymi polami badań jest rywalizacja mocarstw i imperiów na przestrzeni dziejów oraz próba odkrywania prawidłowości w tym obszarze. Geopolityka, jako element nauk społecznych, nie tworzy praw na kształt praw fizyki, lecz stara się dostrzegać procesy i na ich podstawie formułować hipotezy.
W historii była uznawana zarówno za naukę, rodzaj refleksji politycznej (część myśli politycznej odnoszącej się do zagadnienia wpływu geografii na politykę), jeden z paradygmatów badawczych w ramach nauk społecznych, teorię stosunków międzynarodowych, doktrynę czy wreszcie rodzaj działań praktycznych w sferze polityki międzynarodowej. Poniżej przedstawione zostaną przykładowe, wybrane definicje geopolityki, odnoszące się do jej poszczególnych znaczeń[1].

Geopolityka jest nie tylko formą refleksji nad polityką globalną, ale także – w swoim najgłębszym znaczeniu – refleksją o panowaniu nad przestrzenią. W tym kontekście nie da się uciec od praktycznych zastosowań geopolityki i jej związków z władzą. Istotą geopolityki jest walka i rywalizacja w dążeniu do uzyskania przewagi. Geopolitycy wychodzą z założenia, że idee, ideologie, filozofie pojawiają się i zamierają, podczas gdy istota dążenia do władzy oraz przestrzeń trwają nieustannie. Władza w geopolityce traktowana jest jako forma ekspansji, rozumiana jako poszerzanie, zdobywanie, pomnażanie w odniesieniu do terytorium, zasobów (natu-

  1. J. Potulski, Wprowadzenie do geopolityki, Gdańsk 2010, s. 29, 135.