Strona:Geopolityka.pdf/68

Ta strona została uwierzytelniona.
Myśl geopolityczna na świecie

uderzeń lądowych i osłabienie, powiedzielibyśmy dziś, logistyki przeciwnika[1].
Najgłośniejszym przedstawicielem brytyjskiej myśli geopolitycznej był Mackinder, profesor geografii, założyciel London School of Economics, który jest także często uznawany za najpopularniejszego geopolityka w historii. Był propagatorem ujęcia przeciwstawiającego sobie państwa morskie i lądowe. Kluczową koncepcją, którą stworzył była teoria potęgi kontynentalnej, zwana potocznie koncepcją Heartlandu. Koncepcja ta ewoluowała przez lata, stąd jej rozwój i prezentację przedstawia się w trzech etapach.
Po raz pierwszy Halford Mackinder wyłożył swoją teorię w kwietniu 1904 r. w artykule pt. The Geographical Pivot of History („Geograficzna oś historii”) na łamach pisma „Geographical Journal”. Stworzył wówczas swój własny geopolityczny model przestrzenny globu ziemskiego. Centralne miejsce w nim zajmowała Światowa Wyspa (Word Island), w skład której wchodziły Europa, Azja i Afryka. Wokół niej znajdowały wyspy: Wielka Brytania, Ameryki, Japonia, Indonezja, Australia. Mackinder pisał, iż to na Światowej Wyspie skupiony jest największy odsetek ludności świata i to na niej rozgrywały się główne wydarzenia dziejowe.

Wydzielił z niej część północno-wschodnią (na północ od Azji Środkowej), którą nazwał Pivot Area („obszar osiowy”), wokół którego toczyły się dzieje związane z wielkimi migracjami i najazdami wychodzącymi z niego na pozostałe terytoria Światowej Wy-

  1. C. Jean, Geopolityka, Wrocław 2003, s. 77-78.