Strona:Józef Birkenmajer - Św. Alojzy Gonzaga.djvu/8

Ta strona została uwierzytelniona.

którego „Dworzanin“ („Il cortegiano“) jest pomnikiem kultury renesansowej, zwierciadłem najwyższej wytworności, dobrego smaku i etyki towarzyskiej we Włoszech wieku XVI. A w wieku tym ród Gonzagów należał do najświatlejszych i najwytworniejszych. Toteż dziedziczną tu mogła być ta cecha usposobienia, którą — za przykładem włoskiej cortesia — darzy nasz Górnicki mianem „dworności“: harmonijne zespolenie wszelkich zalet towarzyskich, sztuka wdzięku i przestawania z ludźmi.

*

Czy tą cechą odznaczał się święty Alojzy? Dość trudno na to odpowiedzieć. Według bollandystów, w otoczeniu jego skarżono się czasami, że otaczał się zbyt wielką powagą, że za mało okazywał uprzejmości i serdeczności swemu otoczeniu; odczuwano przeto w stosunku do niego pewne uszanowanie i bojaźń, uchylano się od przestawania z nim. Jednak skargi były to napewno stronnicze, podnoszone przez tych, którzy serdeczność uważają za synonim poufałości. Na poufa-

6