mawia tu nie do cesarza, ale do Bolesława, byłego księcia, wobec czego Caesar z pewnością jest mianownikiem. Jak więc cały wiersz rozumieć? Nasuwają się dwa sposoby tłumaczenia. Jeden taki, jaki podał Gumowski, a więc jakby upatrujący w imiesłowie pellens substytucję indicativu: pepulit (czy czegoś w tym rodzaju) — „odsunął“. Drugi sposób tłumaczenia jest anakolutyczny: Caesar praecellens... huic detulisti zamiast poprostu Caesari praecellenti detulisti. Zwrócę uwagę na to, iż tego rodzaju anakolutyczne składnie są właściwe pieśni ludowej polskiej, że wspomnę tę znaną zwrotkę, którą w „Organiście z Ponikły“ i w swoich feljetonach cytuje Sienkiewicz:
Mój zielony dzban,
stłukł-ci mi go pan.
Tak czy owak, zdanie to pozostaje niejasne w swojej budowie, jest niedokończone, a przytem słabo związane ze zdaniami sąsiedniemi: poprzedzającem i następującem. I w tym właśnie słabym związku, w kompletnym nieładzie faktów widzę największą trudność całego napisu.
Mniejszą trudność stanowi wyjaśnienie poszczególnych zwrotów. Zakrzewski za szczególnie stare uważa wyrażenia columba, athleta Christi, inclitus dux, a zwłaszcza ducalia pellere. Pierwsze dwa z tych wyrażeń nie są jakąś osobliwością: są to poprostu komunały, powtarzające się wciąż w łacińskiej poezji (zwłaszcza ku czci męczenników). Nawet rymy tumba-columba powtarzają się, jak nieraz już stwierdzono, w nagrobkach (Clauditur hac tumba pridem sine fele columba — na grobie Ewrarda). Natomiast nie zwracano uwagi na to, że i inne wyrażenia z epitjafum bolesławowego spotyka się w różnych wierszowanych — przeważnie leonińskich epitafjach, pochodzących jeszcze z X i XI wieku. Zwłaszcza na porównanie z epitafjum Bolesława zasługuje epitafjum położone na grobie Matyldy, córki Ottona II, a siostry Ottona III. Przytoczę wiersze analogiczne:
(Matildt)
Otto avus, Otto pater fuerant huic, Ottoque frater
(Bol.)
Perfido patre natus, sed credula matre
