Strona:Józef Ignacy Kraszewski - Odczyty o cywilizacyi w Polsce.djvu/10

Ta strona została przepisana.

Dzieje cywilizacyi w Polsce rozpocząć się właściwie powinny od chwili, w któréj Polska ochrzczona weszła w społeczność chrześciańską i krzyż wzięła na ramiona i piersi; ale daléj nieco sięgnąć potrzeba, aby pojąć lepiéj jako się wyrobiła tym narodem wielkim w dziejach, choć nieznanym połowie świata, co stał milczący na kresach od barbarzyństwa i pogaństwa.
Nie będziemy się zapuszczać w dalekie Słowian dzieje: dość jest przywieść tu kilka rysów malujących to plemię, z którego łona powstała narodowość nasza. Słowianie, jak wiemy, zamieszkiwali wielką część Europy od prastarych czasów; ciśnieni i parci przez różne ludy wędrowne w epoce migracyi narodów, zmieszani z niemi poczęści, w walkach o ziemię rodzinną, nie nabrali wszakże dzikości charakteru innych ludów: nie postradali znamionującéj ich łagodności, prostoty i téj wiekuistej tęsknicy, rozlanéj w pieśniach, widocznéj w obyczajach, która ducha ich nieustannie podnosiła ku niebiosom.
Wszystko co wiemy obycie dawnych Słowian potwierdza, że naród ten od Boga nie był upośledzony, że w podziale darów wieku-