zasad zachowawczych — od obozu narodowego odszczepili się i osobny stanowiąc, wiele mu sił odjęli.
Gorszący ten roździał w narodzie jest dla nas moralną klęską nie małą, którą nieprzyjaciel wyzyskać i podżegać potrafi. Z tém my też rachować się musiemy i dzielniéj niż kiedykolwiek, brak żywiołów szacownych zastąpić wyrobieniem nowych w klassie średniéj i ludzie.
Pomimo wielkich wysiłków obozu narodowego w zaborze pruskim, aby odstępcom otworzyć drogę do powrotu, aby z niemi nie zrywać ostatecznie, trudno się dziś łudzić — niektórzy z możnych przestali się czuć obywatelami polskiemi, są arystokraciją europejską — część duchowieństwa jest rzymskiem wojskiem Papieża, a nie jak dawniéj przodownikiem narodowych zastępów. —
Ubytek to wielki, bo tak rychło wyrobieniem sił nowych moralnych i materialnych zastąpionym być nie może, i, mimo pozornego trzymania się obronnego w prusach żywiołu polskiego, tu sprawa nasza stoi źle; — w przyszłości niebezpieczeństwo większém jest niż się zdaje. Okupić zaś sprzymierzeńców ofiarą za-
Strona:J. I. Kraszewski - Programm polski 1872.djvu/38
Ta strona została uwierzytelniona.
28
