Strona:J. I. Kraszewski - Programm polski 1872.djvu/42

32

go wrzekomo aby zwrócić, rzeczywiście aby zgnoić. —
 Od tego zaboru uwaga jéj zwrócona na to tylko aby go utrzymać, obezsilnić i rozbroić, staréj narodowéj organizacij znosząc szczątki. Trwają te rządy nieufne, podejrzliwe, demoralizujące, — zmieniające kraj w bezsilnego eunucha od 1772 niemal do dnia dzisiejszego.
 Skutkiem ich mało uchowało się cnót polskich, a wady zakonserwowały wszystkie, spotęgowały nawet znakomicie. — Wychowanie zwichnięte wszelką działalność sparaliżowało, do czynu niema sprężyn, chociażby były chętki.
 Po Solferino i Sadowéj, ostatnich klęskach, Austria niepewna co pocznie stała się liberalną, omackiem szuka dróg nowych, sił nowych usiłując się ocalić, choć w ocalenie jéj nikt nie wierzy, nawet podobno ona sama. Z kolei przychodzi reforma konstytucyjna, patenta znoszące się wzajemnie, ugoda z Węgrami, — pół — ugody z Galiciją, nadzieje dane Czechom i gwałtowny zwrot ku niemieckiéj centralizacij. Wszystko to dowodzi że stałego pojęcia co czynić, na czém się opierać, nie ma. Niemożna też przewidzieć przy tych zmianach dekoracij