Wojna pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Rosyjską Republiką Rad nie została właściwie nigdy formalny wypowiedziana. Wybuchła ona de facto przez zetknięcie się i starcie dwóch wojsk: polskiego i rosyjskiego, które — każde ze swej strony — zajmowały terytorja białoruskie i ukraińskie, opróżnianie przez okupacyjne wojska niemieckie po przegranej Niemców wojnie na zachodzie.
Odpowiedzialność za wybuch wojny zwala oczywiście rząd sowiecki na rząd polski. Jako pierwszy konflikt pomiędzy rządem sowieckim a polskim notuje Cziczerin, komisarz dla spraw zagranicznych Rosji Sowieckiej (w książce p. t. „Livre rouge“, zbiór dokumentów dyplomatycznych, odnoszących się do stosunków rosyjsko-polskich 1918—1920) konflikt o przedstawicielstwo Rady Regen. w Moskwie. Sprawę wyjaśnia nota polskiego ministra Sprawa Zagranicznych z dnia 26 listopada 1918 r. do Cziczerina, której treść jest następująca:[1]
„Doszło do wiadomości rządu polskiego, że personel Legacji Polskiej w Moskwie został internowany, szereg funkcjonariuszy aresztowanych a lokal Legacji oraz dokumenty zostały zebrane przez Komisarjat dla Spraw Zagranicznych rządu Sowietów. Poprosiliśmy królewski rząd duński o wyjaśnienie tej sprawy i o wzięcie w razie potrzeby pod swoją opiekę naszych obywateli w Rosji. Domagamy przeciw pogwałceniu prawa międzynarodowego. Proszę Pana, Panie Komisarzu, wydać niezwłocznie stosowne zarządzenia celem uwolnienia personelu i zapewnienia swobody naszej Delegacji a to celem uniknięcia możliwych komplikacji. Rząd polski zawiadamia rząd rosyjski, że aż do czasu otrzymania dostatecznych wyjaśnień zarządził represje przeciw obywatelom rosyjskim, znajdującym się na terytorjum polskiem.
Minister Spraw Zagr.: Wasilewski.“
- ↑ Noty, niżej podane były częściowo drukowane w prasie polskiej oraz w „Livre rouge“.
