Strona:Jan Dąbski - Pokój ryski.djvu/18

Ta strona została przepisana.

W nocie z dnia 22. XII. 1918 r. minister Wasilewski oznajmia kom. Cziczerinowi, że konflikt pomiędzy Polską a Rosją może być zlikwidowany tylko: 1. przez zwrot archiwów, sum pieniężnych, mebli i t. p. w Moskwie i Piotrogrodzie, 2. przez zagwarantowanie wolnego odjazdu z Rosji naszym funkcjonarjuszom i ich rodzinom. Rząd polski uważa, że wszelka rozmowa z rządem sowieckim jest niemożliwa, aż do czasu, dopóki wyżej wymienione warunki nie będą spełnione. Depesza kończy się ustępem następującym:
„Rząd polski protestuje jak najenergiczniej przeciw pochodowi wojsk sowieckich w kierunku granicy polskiej. Zachowanie się tych wojsk, jakoteż ich czyny w przeszłości napełniają rząd polski żywym niepokojem i każą uważać ich operacje za akt wybitnie wrogi przeciw mojej Ojczyźnie.“
Na to odpowiedział Cziczerin notą z dnia 23. XII. 1918 r., w której protestuje jeszcze raz przeciw tonowi ostatniej noty ministra Wasilewskiego, wyraża zdumienie, że po oddaniu archiwów i pieniędzy p. Żarnowskiemu rząd polski podnosi dalsze skargi w tej materji, wreszcie kom. Cziczerin uspokaja rząd polski, że żadne niebezpieczeństwo nie grozi Polsce ze strony wojsk sowieckich i że wojska Republiki Sowieckiej są nietylko bardzo oddalone od granic Polski, ale bawet rozdzielone przez Litwę i Ukrainę i że niema żadnego w danej chwili frontu wspólnego pomiędzy Polską a Rosją.
W depeszy z dnia 24. XII. 1918 r. kom. Cziczerin zawiadamia ministra Wasilewskiego, że: „Lokale, pieniądze i dokumenty są już oddane w myśl noty z dnia 10. XII. p.p. Żarnowskiemu, Danglowi i Maryńskiemu. Ponieważ wasze żądania — pisze Cziczerin — zostały spełnione, rząd sowiecki prosi was o podanie czasu, w którym jego przedstawiciel może przybyć do Polski.“
Na to minister Wasilewski odpowiada w nocie z dnia 30-go grudnia 1918 r., że akt nieprzyjaźni, skierowany przeciw naszej Legacji w Moskwie, a w kilka dni potem zwrot rzeczy zajętych, są faktami sprzeciwiającymi się sobie i dowodzącymi braku stałej linji w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej. Konflikt ten mógłby być uważany za zlikwidowany tylko w tym wypadku, gdyby rząd polski otrzymał niezaprzeczone dowody przyjaznych zamiarów ze strony rządu sowieckiego. Niestety, wiele wypadków wskazuje na politykę agresywną i imperjalistyczną sowieckiego rządu rosyjskiego, którego wojska najechały Litwę i Białoruś i zaprowadzają tam sowiecką administrację, ujarzmiają narody, odmawiając im prawa stanowienia o swoim losie. Ponieważ pewna część tych terytorjów jest bezsprzecznie polska,