Strona:Jan Dąbski - Pokój ryski.djvu/30

Ta strona została przepisana.

chodzi o byt i życie narodu, musi być tak samo szybka i piorunująca jak decyzja tych, którzy śmierć niosą, obrońców kraju. Dla sprostania zadaniom obecnej chwili Naczelnik Państwa i Rząd projektują utworzenie „Rady Obrony Państwa“. Na posiedzeniu Sejmu dnia 1 lipca 1920 r. uchwalono ustawę o Radzie Obrony Państwa, składającą się z Naczelnika Państwa, jako przewodniczącego, Marszałka Sejmu Ustawodawczego, 9 posłów, wyznaczonych przez Sejm, Prezydenta Ministrów, 3-ch ministrów, wyznaczonych przez Radę Ministrów i 3-ch przedstawicieli wojskowości, wyznaczonych przez Naczelnego Wodza.
Z początkiem lipca 1920 r. obradowała w Spaa Konferencja Francji, Anglji i Belgji w sprawie spłaty zobowiązań niemieckich, wypływających z Traktatu Wersalskiego. Bonar Law oświadczył przedtem w Izbie Gmin, że przedstawiciele Rządu polskiego będą wezwani na konferencję w Spaa, o ile zajdzie tego potrzeba przy omawianiu spraw polskich. Na konferencję tę wyjechała Polska Delegacja z ówczesnym Ministrem Spraw Zagranicznych Patkiem na czele. Po zasięgnięciu informacji o położeniu Polski Konferencja za pośrednictwem Hawasa ogłosiła dnia 6 lipca 1920 r. następujący komunikat:
„Konferencja, otrzymawszy poważne informacje o ciężkiem położeniu Polski wobec agresywności bolszewików, postanowiła zbadać sytuację. Odbyły się narady z udziałem marszałków Focha i Wilsona. Na następnem posiedzeniu konferencja ma zbadać sposoby udzielenia Polsce pomocy.“
Tego samego dnia (6 lipca) premjer Grabski wyjechał do Spaa. Równocześnie na mocy decyzji Rady Obrony Państwa Ministerstwo Spraw Zagranicznych wysłało do konferencji w Spaa w dniu 6 lipca notę następującą:
„Polska walczy o zapewnienie sobie niepodległego bytu i o przyłączenie do Polski tych ziem, które są zamieszkałe przez ludność polską, pragnącą, aby nie była oderwana od kraju macierzystego. Polska gotowa jest w każdej chwili zawrzeć pokój na zasadzie stanowienia o sobie narodowości, zamieszkałych pomiędzy Polską a Rosją. Wojsko polskie zasłania Europę przed falą bolszewicką. Przerwanie tej tamy groziłoby niebezpieczeństwem całej zachodniej Europie. Naród polski, zjednoczony w podniosłym i solidarnym wysiłku wszystkich warstw, powstaje dla obrony swych ognisk domowych. Polska, o ile będzie zmuszona do dalszej walki, potrzebuje wydatnej materjalnej i moralnej pomocy aljantów.“
Po kilku konferencjach został zawarty w Spaa w Ville Fraineuse dnia 10 lipca 1920 r. układ następujący: