Strona:Jan Dąbski - Pokój ryski.djvu/32

Ta strona została przepisana.

powstać sytuacja, w której zawarcie trwałego pokoju we wschodniej Europie mogłoby się stać trudnem. O ile rząd Wielkiej Brytanji zastrzegł się nie popierać Polski w podjęciu kroków nieprzyjacielskich względem Rosji, to zdecydowany jest bronić całości niepodległości Polski w jej etnograficznych granicach. Jeżeli więc Rosja — wbrew oświadczeniom — nie zadowolni się wycofaniem się armji polskiej z terytorjum rosyjskiego na warunkach wzajemnego zawieszenia broni, lecz będzie zmierzała do nieprzyjacielskich kroków na własnych terytorjach Polski, rząd Wielkiej Brytanji i jego aljanci będą się czuli zniewolonymi do wspierania narodu polskiego wszelkimi środkami, jakimi rozporządzają. Rząd polski wyraził gotowość zawarcia pokoju i rozpoczęcia rokowań o zawieszenie broni na warunkach wyżej podanych, skoro tylko Rosja na nie się zgodzi.“
Na tę notę nadeszła dnia 18 lipca bardzo obszerna, bo 11 stron druku obejmująca odpowiedź rządu Sowietów. Rząd ten odrzucił (na nasze szczęście!) pośrednictwo Anglji jako wojującej z Sowietami. Nota mówi dalej, że, jeżeli Polska zwróci się bezpośrednio do rządu Sowietów o pokój, to rząd ten nie odmówi i w jak najprzyjaźniejszym duchu rozpatrzy propozycje Polski zawarcia rozejmu, przyczem rząd Sowietów gotów jest przyznać Polsce bardziej korzystną granicę, niż ta, którą przyznała Polsce Rada Najwyższa w grudniu 1919 r. i którą zawiera obecnie propozycja Anglji. Sowiety widzą w tych niekorzystnych dla Polski granicach wpływ reakcji rosyjskiej.
Rząd angielski, zakomunikowawszy Rządowi polskiemu dnia 20-go lipca 1920 r. treść odpowiedzi rządu sowieckiego, zaapelował do niego, aby natychmiast wysłał propozycję rozejmu wprost do rządu Sowietów i rozpoczął bezpośrednie rokowania pokojowe.

Zaraz potem odbyło się posiedzenie Rady Obrony Państwa, które trwało do rana, na którem uchwalono wysłać do Moskwy radjo z propozycją zawieszenia broni. Notę w tej sprawie do Sowietów miał wysłać nowy rząd koalicyjny. Na posiedzeniu Rady Obrony Państwa w nocy z 20 na 21 lipca postanowiono bowiem utworzyć rząd koalicyjny, złożony z przedstawicieli wszystkich stronnictw pod przewodnictwem p.p. W. Witosa i Ig. Daszyńskiego. Rząd ten wysłał dnia 22 lipca 1920 r. do rządu Sowietów notę następującą:
„Rząd polski przyjął do wiadomości fakt, że rząd Sowietów, w odpowiedzi na notę rządu brytyjskiego z dnia 11 b. m. oświadczył, iż przyjąłby chętnie propozycje pokojowe, któreby zostały do niego