Strona:Jean Tarnowski - Nasze przedstawicielstwo polityczne w Paryżu i w Petersburgu 1905-1919.pdf/88

Ta strona została przepisana.

„Polska zgadza się również na umieszczenie w traktacie z głównemi państwami sprzymierzonymi i stowarzyszonymi rozporządzeń, jakie te państwa uznają za potrzebne dla zabezpieczenia wolności tranzytu i prawego ustroju (régime équitable) dla handlu innych narodów.”
O tym artykule i o traktacie, który on przewiduje, dziennik paryski „Le Figaro” z d. 1 lipca 1919 r. wyraził się, jak to na innem miejscu już wspominaliśmy, w tych słowach: „Ten traktat da prawdopodobnie powód do różnych komentarzy, ale nie przystoi nam go krytykować, skoro przedstawiciele Polski zgodzili się na jego podpisanie.”
W samej rzeczy, akceptowanie takiego artykułu i zgodzenie się na jego umieszczenie w traktacie wersalskim czyż nie było lekkomyślnem podpisywaniem na ślepo wekslu in blanco. Było to oddawaniem Polski tak w kwestji mniejszości jak i w kwestjach handlowych na łaskę i niełaskę obcych państw, które ją ze swej strony oddają na łaskę i niełaskę Ligi Narodów, jak tego dowodzi art. 12 traktatu dodatkowego, o którym wyżej mowa. Oto ten artykuł:
Art. 12. Traktatu dodatkowego: „Polska zgadza się, żeby postanowienia artykułów poprzednich, o ile dotyczą osób, należących do mniejszości rasowych, religijnych lub językowych, stanowiły zobowiązanie o znaczeniu międzynarodowem i zostały oddane pod gwarancję Ligi Narodów. Nie będą one mogły być zmienione bez zgody większości Rady Ligi.
„Polska zgadza się, żeby każdy Członek Rady Ligi Narodów miał prawo zwracać uwagę Rady na przekroczenie któregokolwiek z tych zobowiązań, oraz, żeby Rada mogła postąpić w ten sposób i dać takie instyrukcje, jakie uzna za wskazane i skuteczne w danych okolicznościach.
„Pozatem Polska zgadza się, ażeby, w razie różnicy zdań w kwestjach praw lub czynów, przewidzianych niniejszemi artykułami, zachodzącej pomiędzy Rządem polskim, a któ-