Strona:Legendy, podania i obrazki historyczne 03 - Bolesław Śmiały, Krzywousty i jego synowie.djvu/27

Ta strona została uwierzytelniona.

Z mężów najuporczywsi opuścili Białogród, ale większość przysięgła dobrowolnie i uznała szczerze łaskawego pana.
A ci, co wyszli, roznieśli wieść o tem, co zaszło. Skutek był niespodziewany: najsilniejsze grody, najludniejsze i najbogatsze, jak Kołobrzeg, Kamień, Wolin i wiele innych, poddały się dobrowolnie, zapraszając przez posłów Bolesława, aby objął nad niemi panowanie.
Dobroć podbija prędzej od oręża.


W jedności siła.

Za Mieszka, za Chrobrego i Krzywoustego, za wszystkich Piastów nawet, król polski był nietylko rządcą kraju, ale panem i właścicielem tej ziemi, którą berłem swojem ogarniał. To była jego własność. Rozporządzał nią podług swej woli i nikt się nie sprzeciwiał, bo wszyscy uznawali to za słuszne. Dostał po ojcu lub podbił — to jego.
Dziś inaczej myślimy, ale wtenczas tak ludzie rozumieli.
Więc królowie dzielili państwo między synów. Zwykle najstarszy dostawał najwięcej, ale każdy też jakąś cząstkę.
Bolesław Krzywousty miał aż pięciu synów i dlatego się niepokoił: co to będzie, jeżeli na pięć części podzieli Polskę! Nie będzie Polski, tylko pięć małych ksiąstewek.
Pragnął temu zaradzić i po długich namysłach taki ułożył projekt.