Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/255

Ta strona została przepisana.

Postanowienie, ustawa, reguła; ustanowienie, urządzenie; rozporządzenie, uchwała, decyzja, wyrok; zamysł, zamiar, przedsięwzięcie, wola niezłomna.

Postanowiony, umyślony, przedsięwzięty, zdecydowany; rzecz p-a — zdecydowana, niecofniona.

Postarać się, staraniem, trudem osiągnąć co, dołożyć starań do czego, wystarać ś. o coś, poszukać czego, pochodzić za czym.

Postarościński, stanowiący niegdyś własność starosty, po nim pozostały.

Postarzać, dok. Postarzyć; czynić starszym, nadawać pozór starości.

Postarzały, który ś. postarzał.

Postarzeć, Postarzeć się, zajść w lata, zestarzeć ś.

Postarzyćp. nied. Postarzać.

Postaw, taki kawał sukna, płótna, jaki wychodzi cały z warsztatu, wał, zwój, sztuka; w tkactwie: osnowa, przędza podłużna w płótnie, nawicie, w przeciwstawieniu do wątku poprzecznego, postawa.

Postawa, postać, wygląd zewnętrzny, figura, kształt, wzrost, uroda bardziej a. mniej okazała, wspaniała; układ ciała, poza; powierzchowność, mina, ułożenie, pozór, ułuda, płaszczyk, pokrywka; stan, obrót jakiej sprawy; położenie, kierunek, obrót rzeczy; p. budowli = elewacja frontowa.

Postawać, idąc zatrzymywać ś. raz wraz, stawać co chwila; przystawać, stanąć.

Postawiać, postawić wiele rzeczy kolejno, poustawiać.

Postawić, umieścić co w ten sposób, aby stało, ustawić; położyć; wznieść, zbudować, wystawić, ufundować, założyć: p. most, gmach, pomnik, miasto; ustanowić, zamianować, wynieść: p. kogo na czele wojska, państwa, instytucji; nastawić, podnieść, najeżyć, nastroszyć: p. kołnierz, p. sierść, włosy; p. śniadanie, kolację, wino i t. p. = zafundować; p. komu bańki, pijawki = przystawić; p. co na kartę, na loterję i t. d. = dać jako stawkę; p. kabałę = ułożyć; p. stopień (o nauczycielu w szkole) = napisać; p. pytanie = zapytać; p. wniosek = przedłożyć, wnieść; p. kwestję = przedłożyć go do rozstrzygnięcia; p. pułk = wysztyftować kosztem własnym; p. marsa, kozła = zrobić minę groźną, nachmurzoną; p. oczy = wytrzeszczyć, wybałuszyć; p. zarzut komu = zrobić; p. na swoim = dopiąć swego, uczynić coś wedle swojej woli; osoba wysoko p-ona = wielka figura, wysoki urzędnik, dostojnik; dobrze p-ony = dobrze widziany gdzie, mający wpływy gdzie (np. u dworu), mający dobrą posadę, pozycję; p. kogo na nogach = uleczyć go, polepszyć jego los; p. świadków = sprowadzić, przedstawić; p. co na stopie... = urządzić coś, zorganizować w sposób...; p. konia w czyjej stajni = umieścić; p. osnowę = założyć, osnować krośna; p. ś., stawić s., stanąć; przen., przybrać pewną postawę, postąpić sobie w pewien sposób, znaleźć ś. tak a. inaczej: p. ś. ostro, zuchwale, hardo; przen., wysadzić ś., popisać ś., wystąpić wspaniale: zastaw ś., a postaw ś. = o lekkomyślnych rozrzutnikach; p. ś. komu, stawić mu opór, zuchwale względem kogo postąpić; p. ś. w czyim położeniu, na czyim miejscu = wejść w czyje położenie, zrozumieć czyjąś sytuację, odczuć jej trudności; p. ś. na słowie = dotrzymać słowa.

Postawka, zdr. od Postawa.

Postawnicap. Przodownica.

Postawny, mający wspaniałą postawę, zgrabny, kształtny, do-