Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/278

Ta strona została przepisana.

Powietrzomiar, Powietrzomierz, przyrząd do mierzenia powietrza, aerometr.

Powiew, wianie, powiewanie, powianie wiatru, podmuch.

Powiewać, dok. Powiać; poruszać ś. od wiatru, wiać w pewnym kierunku, przewiewać; wiać raz po raz; wiejąc, poruszać, chwiać, kołysać czym; p. ś., wachlować ś., chłodzić ś.

Powiewnoszaty, ubrany w powiewne, lekkie, przejrzyste szaty.

Powiewny, chwiejący ś. za każdym powiewem wiatru, lekki, eteryczny, subtelny, delikatny, przejrzysty, smukły, wiotki.

Powieźć, zawieźć kogo, co, uwieźć z sobą.

Powiędnąć, zwiędnąć.

Powiększać, dok. Powiększyć; czynić większym, zwiększać, rozszerzać, pomnażać, potęgować, podwyższać; szkło p-jące = soczewka wypukła, przez którą przedmiot wydaje ś. większym; p. ś., zwiększać ś., większym ś. stawać; pomnażać ś., wzrastać, potęgować ś.

Powięsła, roślina z rodziny szakłakowatych.

Powięź, więź, pęk, snop, wiązka.

Powijacz, ten, co powija — p. Powijak.

Powijać, dok. Powić, Powinąć; owijać niemowlę pieluchami, powijakami; wydawać na świat, rodzić.

Powijak, pas, służący do powijania niemowląt; wyjść, wyzwolić ś. z p-ów = wyjść ze stanu niemowlęstwa, niedołęstwa, wzrosnąć, rozwinąć ś.; być w p-ach = w stanie pierwotnym, zaczątkowym; od p-ów = od niemowlęctwa.

Powikłać (się), zawikłać (ś.), zaplątać (ś.), pogmatwać (ś.), posupłać (ś.), potargać (ś.).

Powikłanie, zawikłanie, zaplątanie; plątanina, gmatwanina; zjawianie ś. nowej choroby przy drugiej już istniejącej, komplikacja; przysł., zawiło, w sposób trudny do zrozumienia, chaotycznie, bezładnie.

Powilijski, leżący wzdłuż brzegów Wilji.

Powinąćp. nied. Powijać; owinąć; wywinąć, machnąć; p. ś., potknąć ś., poślizgnąć ś., osunąć ś.; skręcić ś., wywichnąć ś. (o nodze); przen., p-ęła mu ś. noga = doznał niepowodzenia, klęski, nie powiodło mu ś., nie udało ś.

Powinda, roślina z rodziny dyniowatych.

Powinien, powinna, powinno, winien co zrobić, obowiązany jest, musi to uczynić; używa ś. jako orzeczenie: powinienem, powinnam, powinnem, powinieneś itd.; powinno ś. zrobić = należy, trzeba obowiązkowo, wypadałoby.

Powinięcie, rzecz. od Powinąć; owinięcie.

Powinność, obowiązek, konieczność, mus, czynność obowiązkowa, obowiązek służbowy; czynić, pełnić swą p., robić co z p-i, mieć co za p., dopełniać, zadość czynić p-i; powinowactwo, pokrewieństwo; podatek, ciężar, danina, pańszczyzna.

Powinny, obowiązany do czego, wdzięczny za co, dłużny co komu, winien; godzien, wart; obowiązany do czego, zmuszony; należny, należący ś., obowiązkowy, słuszny; podległy, poddany, podwładny; powinowaty, pokrewny.

Powinowactwo, pokrewieństwo w nieblizkim stopniu, dalsi krewni, powinowaci, familja; powinność, obowiązek; łączność, związek; w chem., p. chemiczne — wzajemne ciążenie ku sobie cząstek ciał, tworzących związek chemiczny.

Powinowaty, związany powinowactwem, pokrewny, krewny męża a. żony; kuzyn.