Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/290

Ta strona została przepisana.

Pożądać, żądać czego gwałtownie, pragnąć namiętnie, pałać żądzą czego.

Pożądanie, żądanie, pragnienie czego; pożądliwość, żądza, chęć namiętna; przysł., według żądania, według chęci, myśli.

Pożądany, którego pragniemy usilnie, bardzo żądany, upragniony, wymarzony; taki, jakiego żądamy, zadowalający, pomyślny, należyty; ten, którego należy życzyć sobie, pragnąć usilnie.

Pożądliwie, przysł. od Pożądliwy; patrzyć na co p. = z pożądaniem, chciwie; lubieżnie.

Pożądliwość, usilne pragnienie, namiętne żądanie; chuć, namiętność, lubieżność, żądza.

Pożądliwy, pożądający usilnie, żądny, chciwy, łakomy; lubieżny, namiętny.

Pożegnać, rozstać ś., rozłączyć ś. z kim, opuścić kogo; życzyć komu szczęścia przy rozstaniu, Bogu go polecić, wyrzec formułę pożegnalną; pobłogosławić; p. co, porzucić, wziąć z czym rozbrat; p. świat, p. ś. ze światem = umrzeć a. wstąpić do klasztoru; p. ś., życzyć komu zdrowia na rozstaniu; p. kogo = rozstać ś. z kim źle, zerwać z kim stosunki, odejść; p. ś. z czym = nie widzieć tego więcej, stracić, już nie odzyskać; p-j ś.! = już tego nie zobaczysz!

Pożegnalny, dotyczący pożegnania.

Pożegnanie, rzecz, od Pożegnać.

Pożegnawczyp. Pożegnalny.

Pożenić, ożenić (o wielu), skojarzyć małżeństwo; przen., dwie rzeczy z sobą połącyć, zjednoczyć, pomieszać; p. ś., pobrać ś., ożenić ś., wziąć ślub.

Pożeracz, ten, który pożera.

Pożerać, dok. Pożreć; jeść, żreć wiele, jeść chciwie, połykać; p. oczami = patrzeć pożądliwie; przen., pochłaniać, strawiać, niszczyć, unicestwiać; trwonić, marnować; p. ś., pożerać ś. nawzajem; pożreć ś., pokłócić ś., powadzić ś., posprzeczać ś. namiętnie.

Pożercap. Pożeracz; przen., drapieżnik, łupieżca, rabuś.

Pożerczy, żarłoczny, łakomy, chciwy, pożerający: zwierz p.; pochłaniający, niszczycielski: ogień p.

Pożłobiać, dok. Pożłobić; wyżłobić wiele a. wyżłobić coś w wielu miejscach.

Pożogap. Pożar; łuna.

Pożółcić, powlec barwą żółtą po wierzchu, paplamić czymś żółtym; p. ś., poplamić ś. czymś żółtym.

Pożółcieć, Pożołknąć, stać ś. żółtym, nabrać barwy żółtej; przen., zmizeruieć, stracić cerę.

Pożółkły, ten, który stał ś. żółtym, który nabrał barwy żółtej.

Pożółknąćp. Pożółcieć.

Pożółkniały, Pożółkłyp. Pożółciały.

Pożrećp. nied. Pożerać; zjeść, zeżreć, połknąć; pochłonąć, strawić, zniszczyć (o ogniu); p. ś. = pokłócić ś. gwałtownie.

Pożuć, zżuć co dobrze, dokładnie, pogryźć.

Pożycie, życie, rodzaj, tryb życia, p. z kim; przestawanie, obcowanie, wspólne z kim życie: p. z ludźmi, p. małżeńskie, miły w p-u = w bliższym obcowaniu.

Pożyczać, dok. Pożyczyć; dawać w pewnym czasie i pod pewnemi warunkami, udzielić czego z warunkiem zwrotu takiej samej ilości tego samego przedmiotu; brać co od kogo z warunkiem zwrotu; zaciągać pożyczkę, dług; przyjmować, brać co od kogo, zapożyczać co od kogo, korzystać z cudzego pomysłu.

Pożyczalnia, instytucja, w której ś. coś pożycza; p. książek = czytelnia, wypożyczalnia.

Pożyczalny, taki, którego można