Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/302

czegoś; to, co daje praca, wynik pracy, zarobek, owoc pracy, dzieło: żyć z p-y rąk; p. literacka, naukowa = utwór, myśli, dzieło, pisanie książek; p. mechaniczna = energja fizyczna potrzebna do pokonania pewnego oporu na przestrzeni pewnej drogi.

 Pracobierca, pracownik, najemnik, robotnik.

 Pracodawca, ten, który daje komu u siebie pracę, chlebodawca; ten, co daje komu swoją pracę, pracownik, najemnik, robotnik.

 Pracować, zajmować ś. pracą, robić, trudzić ś., mozolić ś.: p. nad czym = trudzić ś.; p. w fabryce, w biurze = mieć zajęcie, posadę; p. fizycznie, umysłowo; p. na kawałek chleba = zdobywać utrzymanie pracą; p. w pocie czoła = bardzo ciężko, z wielkim wysiłkiem; p. dla dobra kraju, ludzkości = poświęcać swą pracę; p. nad samym sobą = uczyć ś., kształcić ś., poprawiać ś.; p. nad czyją zgubą = aby go zgubić, zniszczyć, zniesławić; p. kim a. czym = używać kogo a. czego do wykonania jakiej pracy, wyręczać ś.; p. głową = umysłowo; p. rękami = fizycznie; p. piersiami = ciężko, z trudem oddychać; p. bokami = oddychać ciężko (o koniu); p. sługą, chłopem = wyręczać ś. niemi w pracy; p. gębą = jeść dużo, pałaszować, futrować; p. językiem = gadać wiele; fermentować (o drożdżach, o piwie).

 Pracowicie, przysł., pilnie; z nakładem wielkiej pracy.

 Pracowity, lubiący pracować, pilny w pracy, chętny do pracy, wiele pracujący, skrzętny, mający zamiłowanie do pracy; wymagający a. kosztujący wiele pracy, nużący, trudny, ciężki, żmudny, forsowny, mozolny, wykończony z wielkim nakładem pracy; oddech p. = ciężki.

 Pracownia, pokój, przeznaczony do pracy; p. uczonego = gabinet, laboratorjum; p. rzemieślnika = warsztat, fabryka; p. malarza, rzeźbiarza; p. strojów, kapeluszy = zakład modniarki.

 Pracownica, Pracowniczka, kobieta pracująca; kobieta zamiłowana w pracy, poświęcająca się jakiej pracy, działaczka.

 Pracownik, człowiek pracujący; człowiek zamiłowany w pracy; pracujący w jakim zakładzie: w biurze, w sklepie, w fabryce itp.; oficjalista, urzędnik; działacz.

 Pracz, ten, który pierze bieliznę; przyrząd mechaniczny do prania; kijanka; zwierzę z gatunku niedźwiedziowatych.

 Praczka, kobieta, trudniąca ś. praniem bielizny; przyrząd do prania materjałów wełnianych, praczarka.

 Praczkarnia, izba, przeznaczona do prania bielizny.

 Praczłowiek, człowiek pierwotny.

 Prać, czestotl., Pierać; myć, oczyszczać z brudu bieliznę a. inną tkaninę; przen., bić, uderzać, łomotać, trzepać, okładać, chlastać; deszcz, grad pierze = siecze, trzepie; p. ś., być pranym; dawać ś. prać; bić ś. wzajemnie.

 Pradawny, b. dawny, odwieczny.

 Pradziad, Pradziadek, ojciec dziadka a. babki; dawny przodek, antenat.

 Pradziadowski, Pradziadów, dotyczący pradziada, właściwy pradziadowi.

 Praenumerando, łć. — p. Prenumerando.

 Praglec, wczesny len, z którego nasienie wykrusza ś. jeszcze na roli, nim zostanie zebrany, len zwyczajny.

 Pragmator, gr., historyk, wyjaśniający fakty dziejowe pragmatycznie.