Strona:Niewiadomska Cecylia - Legendy, podania i obrazki historyczne 19 - Resurecturis.djvu/58

niema; — nędza po wsiach i w miastach, brak opału; — elegantki chodzą bez pończoch, obuwia, na bruku słychać od wczesnego ranka stuk drewnianych chodaków; pomimo całej pomocy społecznej przerażająco szerzy się gruźlica i śmiertelność wśród dzieci.
 Rok upływa bez zmiany: Rada sobie radzi, a Rząd robi swoje, ale trzeba dać nową zabawkę, bo przydałaby się pomoc Polaków np. polska armja.
 Niby nowy szczebel do owej „monarchji“ ustanawia rząd pruski Radę Regencyjną, z trzech Polaków złożoną, która ma objąć władzę i może się znosić nawet z samym Berlinem!
 Lecz Beseler pozostaje, jak był dotąd.
 To nic, to jest tylko gubernator, a proszę się przypatrzyć, jak uroczyście Rada wprowadzona zostaje na zamek królewski. Jaki pochód, legjony, tłumy. Teraz stworzy rząd polski: premjera, ministrów — i armję. Armję związaną z Niemcami przysięgą.
 O granicach Niemiec dotąd mówić nie chce, bo to ostra sprawa, mogłaby przeciąć przyjaźń odrazu, stanowczo, — tajemne tylko toczą się narady, jaką część wezmą Prusy z dawnego Królestwa, a co złączyć z Krakowem? Może Wisła będzie granicą?
 Zuchwalcy takie głosy nazywają czwartym rozbiorem, ale wszak cesarz Wilhelm tego nie powiedział, to sobie gazeciarze tak gawędzą, — może za to zapłacą karę.
 Cesarz pozwoli stworzyć stotysięczną armję, która złoży przysięgę nietylko ojczyźnie, nie Prusom i Austrji, bo w ich ręku władza wojskowa.
 Tego wreszcie za wiele: mamy służyć Niemcom, może przeciw sobie? Józef Piłsudski odmawia przysięgi, większość legjonów także.
 Co za niewdzięczność za tyle dobrodziejstw! Piłsudski aresztowany, wywieziony, legjoniści zamknięci w wojskowych obozach pod strażą. Wielu występuje ze służby. Część pozostaje, tworzy nową organizację P. O. W. Polska Organizacja Wojskowa. Ci są zdecydowani: jak wypadnie bić Niemca, to nie wstrzyma ich żadna przysięga.