Strona:PL-Mieczysław Gogacz-Problem istnienia Boga u Anzelma z Canterbury i problem prawdy u Henryka z Gandawy.pdf/9

Ta strona została skorygowana.
Rozdział I
DOTYCHCZASOWE INTERPRETACJE DOWODU

Skoro artykuł M. Cappuynsa podsumowuje i klasyfikuje wyniki badań w zakresie problemu interpretacji dowodu ontologicznego, jest możliwe i nawet uzasadnione podjęcie dalszych analiz od tego etapu. W rozprawie więc, nawiązującej zresztą do wyników badań z okresu także przed r. 1934, głównie jednak poddane są analizie stanowiska, opublikowane po r. 1934.
Najbardziej poruszające refleksję badacza oraz syntetyzujące całość dotychczasowych wyników i nastawień w problemie interpretacji są chyba właśnie tylko w ogóle trzy stanowiska, ogłoszone od r. 1934. Chodzi o artykuł M. Cappuynsa i E. Gilsona z r. 1934 oraz o artykuł N. Malcolma z r. 1960. Inne znowu nazwiska będą się liczyły przy szczegółowych zagadnieniach, składających się na problem interpretacji.
Aby jednak można było dostrzec całą wymowę tych stanowisk, należy zobaczyć je na tle głównych, do r. 1934, typów interpretacji dowodu.

1. GŁÓWNE TYPY INTERPRETACJI DO R. 1934

1. Interpretacja tzw. logiczna. Interpretacja ta polega na analizie struktury logicznej dowodu. W jednym wypadku prowadzi do uznania logicznej wartości dowodu[1], w drugim do „umniejszenia — jak mówi M. Cappuyns wartości dowodowej“.
De Wulf zwraca uwagę, że analizę dowodu od strony logicznej przeprowadza Baeumker, Grünwald, Stockl, Domet de Vorges, Fischer[2]

Wiemy poza tym, że Bruno z Segni, Descartes, Duns Szkot uznają logiczną wartość dowodu. Umniejszają tę wartość, według M. Cappuynsa, J. B. Reeves i A. M. Jacquin. Reeves stwierdza, że dowód ontologiczny nie

  1. L’interprétation par atténuation de la rigueur démonstrative. M. Cappuyns, L’argument de S. Anselme, „Recherches de théologie ancienne et médiévale“. VI (1934) 315, przyp. 6.
  2. M. de Wulf, op. cit., s. 168, przyp. 4.