Strona:PL-Rafał Górski-Bez państwa.pdf/163

lazł się w granicach Związku Radzieckiego i został przyłączony do Obwodu Petersburskiego, fabrykę upaństwowiono i rozbudowano, zaś wokół niej wzniesiono budynki osiedla Sowieckij dla około 7 tys. mieszkańców. Zakład otrzymał nazwę Wyborgski Kombinat Celulozowo-Papierniczy (Wyborgskij Celliulozno-Bumażnyj Kombinat – WCBK). W latach 1985–1989 przeprowadzono modernizację zakładu, w rezultacie stał się on jedną z najnowocześniejszych papierni w Europie. W 1994 r. sprywatyzowano kombinat, każdy z robotników otrzymał po jednej akcji nowej spółki, większość udziałów znalazła się jednak w rękach dyrektora, który odsprzedał 20,45% akcji firmie Alliance Cellulose Ltd. Dwa lata później nowi właściciele zwiększyli swoje udziały do 57,95% akcji przedsiębiorstwa, które w krótkim czasie doprowadzili do bankructwa. Długi kombinatu wynosiły w październiku 1996 r. 14 mld dolarów. Kombinat sprzedano następnie cypryjskiej firmie Nimonor Investment Ltd. za 187 mln rubli, przy czym, jak podała agencja ITAR–TASS, wpłacono jedynie 12% żądanej sumy. Nowy właściciel zobowiązał się w umowie zawartej w listopadzie 1997 r. zainwestować dziesiątki milionów dolarów w rozwój przedsiębiorstwa, ale zamiast tego podjął decyzję o zwolnieniu z pracy połowy spośród 2 560 pracowników kombinatu i wyprzedaży większości majątku ruchomego. Wstrzymano produkcję i zaprzestano wypłacania pensji. W okolicznych domach zapanował mrok i chłód, ponieważ kombinat stanowił jedyne źródło energii dla osiedla Sowieckij. Pracownicy zaczęli się żywić jarzynami hodowanymi w przydomowych ogródkach, korzystali też z niewielkich dostaw zagranicznej pomocy humanitarnej. Z początkiem roku 1998 skończyły się zapasy żywności. 31 stycznia w kombinacie wybuchł bunt: tłum robotników wtargnął do gabinetu dyrektora i wyprowadził go siłą za bramę zakładu. Zebranie pracowników pod-