Strona:PL-Rafał Górski-Bez państwa.pdf/214

Ta strona została przepisana.

Zbrojne patrole tworzyli uczestnicy strajku generalnego w Buenos Aires w 1919 r.[1] i strajku czynnego we Włoszech w 1920 r.[2]. Dla ochrony demonstracji związkowych przed atakami faszystowskich bojówek powołano w 1929 r. na terenie Górnego Śląska anarchistyczną milicję Schwarze Scharen (Czarne Szeregi)[3]. Organizacja prowadziła aktywną działalność do roku 1933. Milicje robotnicze powoływane w oparciu o anarchistyczne i socjalistyczne związki zawodowe przejmowały kontrolę nad całymi miastami w rewolucyjnej Hiszpanii w 1936 r.[4]. Konkurencją dla państwowego aparatu represji stawały się oddziały samoobrony tworzone przez boliwijskich górników w latach 1952–1964[5], podobnie jak ochotnicze oddziały robotników i studentów walczących z radziecką interwencją na Węgrzech w 1956 r.[6].

  1. [B.a], Tragiczny tydzień w Buenos Aires, w: Anarchosyndykalizm. Strajki, powstania, rewolucje 1892–1990, Poznań–Kraków 2006, s. 67–68.
  2. T. Wetzel, Kiedy 600 tysięcy pracowników przejęło kontrolę nad swoimi miejscami pracy, „Atak” 1999, nr 1, s. 11–18.
  3. Zob. D. Nelles, Internacjonalizm w trójkącie trzech krajów. Alfons Tomasz Pilarski i anarchosyndykalizm na Górnym Śląsku w okresie międzywojennym, „Atak” 2004, nr 8, s. 21–26.
  4. Więcej na ten temat zob. F. Ryszka, W kręgu zbiorowych złudzeń. Z dziejów hiszpańskiego anarchizmu 1886–1939, Warszawa 1991 oraz G. Orwell, W hołdzie Katalonii, Gdynia 1990.
  5. Podczas rewolucji w Boliwii w kwietniu 1952 r. milicje górnicze przejęły broń z wojskowych magazynów. Na początku 1954 r. ambasada amerykańska oceniała liczebność wszystkich milicji robotniczych w tym kraju na 15 do 40 tys. Milicje miały cechy pospolitego ruszenia o luźnej strukturze organizacyjnej. 5 maja 1952 r. ambasador francuski donosił: „Cała ta masa jest uzbrojona i stoi naprzeciw rządu, ktory nie dysponuje już ani armią, ani policją”. Kres działalnosci milicji robotniczych położyła dopiero prawicowa junta wojskowa w latach 1964–1965. Zob. M. Kula, Anatomia rewolucji narodowej (Boliwia w XX wieku), Warszawa 1999, s. 101–105.
  6. Zob. J. Kis, Węgry 1956–57. Czas odbudowy systemu, Warszawa 1989, s. 9–12.