Strona:PL Arystoteles - Poetyka.pdf/13

Ta strona została uwierzytelniona.

śnie względzie rzeczonym różni się tragedya od komedyi: ta mianowicie naśladować usiłuje ludzi gorszych, tamta lepszych, niż są w rzeczywistości.


ROZDZIAŁ III.

A nadto trzecia jeszcze w tym szeregu wystąpi różnica przez sposób, w jaki ktoś to wszystko naśladować będzie. Bo naśladować można tymi samymi środkami i toż samo, jużto opowiadając — bądź przez wprowadzenie kogoś innego, jakto czyni Homer, bądź jakoby samemu ciągle i bez zastąpienia własnéj swojéj osoby — jużto wystawiać można naśladowane osoby wszystkie jakoby działające i czynne. Naśladowanie zatém przychodzi do skutku pod trzema rozmaitymi względami, jak na początku powiedzieliśmy, pod względem środków, rzeczy i sposobu. Dlatego mógłby Sofokles z jednéj strony za takiego samego uchodzić naśladowcę jak Homer, gdyż obaj naśladują ludzi szlachetnych, a z drugiéj strony za takiego samego jak Arystofanes, gdyż obaj naśladują ludzi działających i czynnych. Stąd téż, jak utrzymują niektórzy, utwory ich nazywają się dramatami t. j. utworami z wprowadzeniem działania, ponieważ ludzi działających naśladują. I z téj przyczyny piérwszeństwo w wynalezieniu tragedyi i komedyi przypisują sobie Doryjczycy: mianowicie w komedyi Megarejczycy[1], i to zarówno Megarejczycy mieszkający tutaj — w przekonaniu, że za rządów demokratycznych u nich komedya powstała — jak i Megarejczycy Sycylijscy: stamtąd bowiem pochodzi Epicharmos, poeta o wiele starszy od Chionidesa i Magnesa[2]; w wynalezieniu tragedyi zaś przypi-

    xenos z Cytery (435—380 przed Chr.), żył na dworze Dionyzyosa I. Najsłynniejszy jego dytyramb miał tytuł „Cyklop“. Pod postacią Polifema wyszydził w nim poeta tyrana.

  1. Po upadku tyrana Megarejskiego, Teagenesa (ok. r. 590. przed Chr.), przyszło tam wkrótce do rządów demokratycznych, podczas których wystąpił jako twórca komedyi Suzaryon; około r. 576. przeniósł się do Ikaryi w Attyce.
  2. Według innych wiadomości, był Epicharmos rodem z wyspy Kos, ale już jako dziecko przybył z ojcem do Megary w Sycylii, a w r. 486. udał się do Syrakuz, gdzie razem z Formisem żył na