Strona:PL Arystoteles - Poetyka.pdf/14

Ta strona została uwierzytelniona.

sują sobie piérwszeństwo niektórzy z Peloponezyan, biorąc sobie wyrazy za dowód. Powiadają bowiem, że osadom okolicznym dają nazwę χῶμαι, Ateńczycy zaś δῆμοι, tego będąc przekonania, że wystawiający komedye nie od wyrazu χωμάζειν (wałęsać się) nazwani zostali, lecz od chodzenia po osadach (χῶμαι), ponieważ mieszkańcy stolicy ich lekceważyli (1448 b); także „działać“ wyrażają sami słowem δρᾶν, Ateńczycy zaś słowem πράττειν.
To zatém niechaj wystarczy o różnicach w naśladowaniu, ile ich jest i jakie.


ROZDZIAŁ IV.

Zdaje się zaś, że kunszt poetyczny, ogólnie wziąwszy, z dwóch przyczyn powstał, i to naturalnych. Naśladowanie mianowicie wrodzone jest ludziom od dziecka — i człowiek różni się od reszty zwierząt przez to, że najzdolniejszy jest do naśladowania i przez nie piérwszych nabywa wiadomości — i wrodzona jest wszystkim przyjemność płynąca z dzieł naśladowczych. A dowodem tego okoliczność, zdarzająca się w rzeczywistości: obrazy bowiem zdjęte z rzeczy, na które same z przykrością patrzymy, najdokładniéj wykonane, z przyjemnością oglądamy, postacie np. najwstrętniejszych zwierząt i trupów. Przyczyną zaś tego jest także między innymi okoliczność ta, że nabywać wiadomości nie tylko dla filozofów bardzo miłą jest rzeczą, ale i dla innych ludzi również, tylko że zajęcie to ich trwa krótko. Oglądają oni mianowicie obrazy z przyjemnością dlatego, że wśród patrzenia przychodzi im się dowiadywać i wnioskować, co każdy z tych obrazów wystawia, np. że „to jest ten a ten“. Toż jeżeli przypadkiem poprzednio czegoś nie widzieli, nie naśladowanie wzbudzi w nich rozkosz, ale przyjemność im sprawi wykończenie dzieła, albo koloryt, albo inna jaka przyczyna podobna. A ponieważ w naturze naszej tkwi naśladowanie i harmonia

    dworze Gelona i Hierona. Ponieważ doczekał się lat życia 90, czy nawet 97, wyjaśnia się łatwo twierdzenie, że był starszy od obu najdawniejszych komedyopisarzy attyckich: Chionides bowiem dał się poznać w r. 502. przed Chr., a Magnes miał byé jeszcze młodzieńcem, kiedy Epicharmos już w podeszłym był wieku.