Strona:PL Arystoteles - Poetyka.pdf/42

Ta strona została uwierzytelniona.

żonych mianowicie nie używamy części składowych w téj myśli, jakoby i same dla siebie miały znaczenie, np. w wyrazie „Theodoros“ nie bierzemy za znaczącą części téj „δῶρον“ (dar).
Słowo zaś jestto głos złożony, mający znaczenie, z określeniem czasu, którego żadna część sama dla siebie znaczenia nie ma, podobnie jak w imieniu. Mianowicie „człowiek“ i „białe“ nie określa czasu, przeciwnie „idzie“ i „przyszedł“ zawiera w sobie określenie takie, tamto czasu teraźniejszego, to minionego.
A odmiana jest albo imienna albo słowna i raz oznacza wzgląd „tego“ albo „temu“ i inne tym podobne, drugi raz wzgląd co do jedności albo wielości, np. „ludzie“ albo „człowiek“, kiedy indziéj znowu wzgląd co do postaci wyrażenia, np. co do pytania, rozkazu; mianowicie „czy przyszedł?“, „przychodź“ odmianą słowną jest w tym ostatnim rodzaju.
Mowa zaś jestto głos złożony, mający znaczenie, którego części pewne same dla siebie mają znaczenie jakieś. Nie każde bowiem wypowiedzenie składa się ze słów i z imion — n. p. określenie człowieka nie składa się tak — ale może bez słów obejść się wypowiedzenie; część jednak zawsze zawierać będzie coś mającego pewne znaczenie, jak np. w wypowiedzeniu „przybywa Kleon“ wyraz „Kleon“ ma znaczenie. Jedną zaś mowa jest pod dwojakim względem: bo albo jedność oznacza, albo ją przez połączenie podaje, np. Iliada jednością jest przez połączenie a określenie człowieka jednością jest przez to, że ono jedność oznacza.


ROZDZIAŁ XXI.

Imiona zaś dzielą się na pojedyncze — a pojedynczymi nazywam powstające z głosów bez znaczenia, np. ziemia — i na podwójne; z tych zaś jedne powstają z głosu mającego znaczenie i z głosu bez znaczenia — ale w imieniu samém téj różnicy nie ma — inne z głosów mających znaczenie. Może być jednak imię i potrójnie i poczwórnie i wielokrotnie złożone, np. bardzo wiele imion, które trudniéj jedném tchnieniem wymówić, do których należy (1457. b) Hermokaikoxanthus.
A wszelkie imię jest imieniem albo zwykłém, albo obcém,