Strona:PL Arystoteles - Poetyka.pdf/9

Ta strona została uwierzytelniona.

3. Trzecią częścią tragedyi jest sposób rozwijania myśli, ale rozbiór ten należy do Retoryki (piérwsza część rozdz. 19).
4. Czwartą jéj częścią jest dykcya. Mieszczą się tutaj uwagi gramatyczne i stylistyczne (r. 19 — 22).
III. W rozdz. 23. i 24. mówi Arystoteles o epopei, zaznaczając znamiona jéj zgodne i różnice w porównaniu z tragedyą. Długość i wiérsz stanowią główną różnicę, nie uwzględniając podanéj w rozdz. 5.
W drugiéj części rozdz. 24. spotykamy się znowu z radami podanymi dla epików: 1) Poeta powinien jak najmniéj sam występować. 2) Sprawy nadzwyczajne dadzą się w epopei w szerszych zastósować rozmiarach; sprawy zaś obudzające podziw są podobnie jak w tragedyi warunkami podnoszącymi wartość poematu. 3) Sposób mówienia nieprawdy ma polegać na wniosku fałszywym. 4) Wyłączone są sprawy nie dające się powiązać rozumnie, a wyjątek chyba wtenczas jest dozwolony, jeżeli inne zalety opowiadania zwrócą na siebie uwagę tak dalece, że o niemożliwości zapominamy. 5) Poeta powinien w sposobie wyrażania się tam tylko starać się o język olśniewający przepychem, gdzie rzecz sama nie jest tak bardzo zajmującą.
W rozdz. 25. zajmuje się Arystoteles rozwiązaniem rozmaitych trudności nastręczających się wśród rozważania utworów poetycznych, w rozdz. 26. porównywa epopeję z tragedyą i przyznaje wyższość tragedyi.


ARYSTOTELESA POETYKA.

ROZDZIAŁ I.

(1447 a). Chcemy mówić o samymże kunszcie poetycznym i o jego rodzajach, jakie ma znaczenie każdy z nich i jak należy układać pomysł, jeżeli poemat pięknie ma wypaść, a nadto, z ilu on i z jakich składa się części, — zarówno jak o rzeczach innych, które do tegoż samego zakresu badania należą, a rozpoczniemy z natury rzeczy najprzód od tego, co piérwsze.