Strona:PL August Czarnowski - Zielnik lekarski (wyd. 3).pdf/107

Przysypywać nasionka można tylko próchnicą, co najlepiej wykonywa się przez przetak; zagonek należy ugnieść deseczką przed i po zasianiu. Wyściełanie zagonka mchem, zamiast przykrywania ziemią, wymaga nieustannej uwagi, gdyż przy usuwaniu mchu po wzejściu roślinek, łatwo się je wyrywa. Zagonki przeznaczone pod zasiew powinny mieć lekką i obfitującą w próchnicę ziemię, a w braku odpowiedniej, trzeba ją przygotować przez zmieszanie liściowej, wrzosowej lub jakiejkolwiek innej próchnicy z piaskiem i wapnem.
 Jeżeli zasiew utrzymywany był wilgotno, nasiona zaczynają kiełkować, a gdy tylko rozsada podrośnie na 3 cm, wyjmuje się ją ostrożnie i przesadza do gruntu w oddaleniu 30—50 cm w kwadrat. Odtąd trzeba tylko corocznie na wiosnę przegracować, a w twardym gruncie przemotykować i opleć w czasie lata.
 Nie należy kopać goryczki wcześniej, nim kłącze jej nie dojdą grubości wielkiego palca u ręki. Drobniejsze korzenie suszy się w całości, grube zaś po rozkrajaniu wzdłuż. Kopie się w jesieni i suszy w temperaturze 40° po uprzednim starannym umyciu. Przechowywać w suchym miejscu i w szczelnym zamknięciu.
 Pod ogólną nazwą goryczki używane są nie tylko kłącze goryczki żółtej, lecz również kilku innych gatunków, głównie goryczka czerwona (Biegański).
 KWITNIE u nas od lipca do września (w górach południa na różnych wysokościach cały rok).
 ZBIERA SIĘ na jesieni lub wczesną wiosną; wykopuje się kłącze grubości co najmniej wielkiego palca (jak podaliśmy wyżej).
 SKŁADNIKI: Tłusty olej (do 6%), gorzknik (gencjanit), śluz, żywiczny glukozyd (gencjopikryna); kwas gentyzynowy, cukru bezpostaciowego do 15% (oprócz krystalicznego), pektyna, szczawian wapniowy.
 DZIAŁANIE przeciwgnilne; wzmacnia żołądek, pobudza trawienie, wygania robaki.
 UŻYTEK z korzenia bardzo dawny w lecznictwie i weterynarii. Odwar korzenia (10 do 15 gr na litr wody) używa się