Strona:PL August Czarnowski - Zielnik lekarski (wyd. 3).pdf/156

Ta strona została skorygowana.

UŻYTEK. Sok świeżych liści jest domowym środkiem na wrzody. Herbata stosuje się przy przeziębieniach pęcherza.
Korzenie, młode pędy, zwłaszcza zaś osadniki kwietne jada się jako jarzynę, podobnie jak karczochy. Nasiona, obfitujące w tłuszcz, smakują ptactwu domowemu.
Młode listki nadają lepszy smak mleku.

75. ORCHIS MILITARIS L.
Storczyk wielkokwiatowy.
(Kukawka, kukaweczka).
(OrchidaceaeStorczykowate).

B. — Dorasta do ½ metra wysokości; liście owalne albo szeroko lancetowate, z góry ciemnozielone, pod spodem jasnozielone, lśniące. Korzeń zgrubiały w postaci jajowatych bulw. Kwiaty blado-różowe, liczne, skupione na wierzchołku łodygi; warzka purpurowa lub fiołkowoczerwona. Smak mdły, śluzowaty, nieco słonawy; zapach słaby, lecz osobliwy, zwłaszcza suchego ziela.
ROŚNIE na wzgórzach trawiastych i łąkach.
KWITNIE w czerwcu.
UPRAWA: Łąkę, na której storczyk rośnie dziko, zbronować i posadzić bulwy storczyków. Lubi suche lub wapienne zbocza (Motyka i Panycz).
ZBIERA SIĘ w jesieni do lekarskiego użytku tylko bulwy jednoroczne, które nie wydały jeszcze łodygi i liści; stare, zwiędłe i pomarszczone odrzucić. Wykopane bulwki po oczyszczeniu z ziemi, korzeni i starszych bulw, trzeba obmyć, ponawlekać na sznurki jak paciorki i zanurzyć na kilka minut we wrzącej wodzie; dopiero potem wysuszyć. Zanurzenie we wrzątku zabija bulwy, skrobia zawarta w nich przechodzi w klej, a ten po wysuszeniu nadaje im rogowatą giętką twardość i czyni je prawie przezroczystymi i szklistymi w przekroju. Suszyć w suszarni lub w piecu po chlebie.