Strona:PL August Czarnowski - Zielnik lekarski (wyd. 3).pdf/180

 KWITNIE na wiosnę jednocześnie z ukazywaniem się liści (w kwietniu i maju).
 ZBIERA SIĘ korę z młodych gałązek na wiosnę, kiedy łatwo odstaje od drzewa; żołędzie w jesieni, kiedy same opadają z drzew. Suszy się w piecach po chlebie.
 SKŁADNIKI KORY: Kwas garbnikowy i dębiankowy, krystaliczna substancja wyciągowa (kwercyna), czerwień dębowa, żywica miękka, tłuszcz woskowaty, guma, pektyna, cokolwiek cukru, dużo fosforanu, jabłczanu wapniowego i talku. Składniki ŻOŁĘDZI (prażonych): dużo skrobii, kwas dębiankowy, kwercyna, guma, olej przypalony, cukier.
 DZIAŁANIE mocno ściągające; wzmacnia naczynia krwionośne.
 UŻYTEK. Odwar kory (30 gr na litr wody) pije się przy biegunce, zołzach (skrofułach), krzywicy (angielskiej chorobie), zbyt częstym oddawaniu moczu, krwotokach, pluciu krwią, wrzodach żołądkowych i krwotokach z żołądka, chorobach dróg moczowych i nadmiernym miesiączkowaniu.
 Jako środek zewnętrzny stosuje się odwar do: płukania ust (przy zapaleniach dziąseł) i gardła, przemywania pochwy przy białych upławach, kąpieli nożnych przy cuchnącym poceniu się nóg, lewatyw i kąpieli nasiadowych przy wypadaniu odbytnicy i hemoroidach, okładów przy obrzmieniach gardła i gruczołów. Kąpiele z odwarem z kory dębowej są godne polecenia przy krzywicy i zołzach (skrofułach).
 Prażone żołędzie, stosowane na kawę, działają skutecznie przy krzywicy i zołzach u dzieci, oraz przy obrzęku śledziony u dorosłych. Sproszkowane żołędzie z miękkim jajkiem działają skutecznie przy biegunce i cierpieniach pęcherza. Używa się w tym celu również miseczek żołędziowych.
 Rozgniecione liście dębowe lub sproszkowana kora działają ściągająco na świeże rany. Odleżałe miejsca goją się, jeżeli smarować je maścią z odwaru korzenia z wazeliną, lanoliną lub innym tłuszczem.