Strona:PL August Czarnowski - Zielnik lekarski (wyd. 3).pdf/203

Ta strona została skorygowana.

ZBIERA SIĘ młode liście, jak długo odrastają, zanim powstaną pąki kwiatowe; suszy się w cieniu, w miejscu przewiewnym, rozkładając cienką warstwą i przechowuje w zamkniętych naczyniach.
SKŁADNIKI: Olejki lotne (zawierające tlen), gorzknik wyciągowy, garbnik, żywica.
DZIAŁANIE: ściągające, moczopędne, przeciwgnilne, wiatropędne, lekko pobudzające, przeciwpotne.
UŻYTEK. Naparu z liści (10 gr na litr wody) używa się wewnętrznie przeciw nocnym gruźliczym potom, biegunce, wszelkiego rodzaju przeziębieniom, kaszlom, cierpieniom wątroby i nerek; liście szałwii (zmieszane do połowy z piołunem) zalecane są na pobudzenie trawienia i przy rozwolnieniu.
Zewnętrznie używa się do płukania ust i gardła przy gniciu i oboleniu dziąseł (zwłaszcza po wyrwaniu zęba), zapaleniach gardła. W stanach zapalnych gardła płucze się je herbatą z szałwii z miodem.
Na owrzodzenia przykłada się gotowane ziele szałwii. Przeciw astmie zaleca się wciąganie dymu szałwii. Działa uspokajająco na pszczoły, to też pasiecznicy pocierają liśćmi szałwii ręce, ubranie i siatkę na głowie.
CENA: 100 kg liści szałwii (Folia Salviae concisa): 200 zł.

100. SAMBUCUS EBULUS L.
Bez hebd.
(PrzewiertniowateCaprifoliaceae).

B. — Korzeń gruby, długi, biały, rozgałęziony. Łodygi proste, bruzdowane, z gąbczastym rdzeniem, dorastające do 1—1½ m wysokości. Liście naprzeciwległe, duże, nieparzysto-pierzaste, o lancetowatych, spiczastych, ząbkowanych listkach. Kwiaty zebrane w płaskich, pozornych baldaszkogronach, białe z czerwonawym przebłyskiem, o fioletowych pylnikach. Jagody wielkości grochu, czarne, zawierające