Strona:PL August Czarnowski - Zielnik lekarski (wyd. 3).pdf/71

Ta strona została skorygowana.
26. CAREX ARENARIA L.
Turzyca piaskowa.
(CyperaceaeTurzycowate).

B. — Roślina o podziemnych rozłogach, barwy brunatnej i węzłach pokrytych brunatnymi łuskami i korzonkami. Łodyga dorastająca do 50 cm wysokości, trójkątna, na krawędziach szorstka. Liście odstające, płaskie, u nasady brunatne, na końcach prawie trójkątne, żywo zielone. Kłosy liczne, wierzchołkowe, brunatno-rdzawe; męskie środkowe i niższe żeńskie. Z nasady każdego kłosa wyrasta liściowa podsadka. Nasiona (owoce) jajowato-podłużne, żółtawe, tępo kątowate. Smak gorzkawo-słodki; zapach słabo terpentynowy, korzenny, żywiczny.
Rodzaj botaniczny Carex, liczący do 600 lepiej oznaczonych gatunków, długo zaliczano do traw (Gramineae); dopiero po bliższym poznaniu uznano je za Turzycowate. Lud polski nazywa turzyce złymi, kwaśnymi trawami, dzierzęgami i turzycami; ta ostatnia nazwa pochodzi zapewne od turów, które gnieżdżąc się niegdyś po bagnistych miejscach, żywiły się tymi roślinami. Niektóre turzyce wyrastają na płonnych piaskach i ruchomych wydmach, na jakich żadna inna roślina utrzymać się nie może. (Biegański).
ROŚNIE dziko na wydmach, błotach, w towarzystwie mchów, pałek i skrzypów, na Pomorzu, w Poznańskim, koło Trzemeszna i Międzyrzecza oraz w pobliżu Warszawy i Krakowa.
W środkowej Europie napotyka się ją tu i owdzie, ale już w rozproszeniu, nad Renem, Łabą, koło Magdeburga i Drezna; nad Odrą niedaleko Głogowa. Lud niesłusznie nazywa rozłogi tej rośliny perzem czarnym, większym lub czerwonym.
UPRAWA. Nasiona turzycy wysiewa się w cokolwiek wilgotny, piaszczysty grunt, na przykład na pobrzeżach i nieurodzajnych piaskach. Na lotnych piaskach, gdzie wiatr mógłby wydmuchać nasiona należy zabezpieczyć zasiew jodłowymi albo jałowcowymi gałęziami, które zdejmuje się dopiero wtedy, gdy roślinki dobrze się zakorzenią. W suchych miejscach zamiast