Strona:PL August Czarnowski - Zielnik lekarski (wyd. 3).pdf/93

Ta strona została skorygowana.

odwaru nosem. Jako środek wewnętrzny stosuje się skrzyp w postaci herbaty na przeczyszczenie, złagodzenie bólu przy kamieniach i piasku nerkowym, wywołanie ulgi w cierpieniu przy wodnej puchlinie, krwawych wymiotach i krwiopluciu (z dodaniem mięty). Wg J. Biegańskiego odwar ziela, używany do mycia głowy, wstrzymuje wypadanie włosów i pobudza ich porost.
CENA: 100 kg ziela (Herba Equiseti aruensis): 35—50 zł.

39. ERYTHRAEA CENTAURIUM PERS.
(s. Centaurium umbellatum Gilib.)
Tysiącznik zwyczajny.
(Centuria, Czerwieniec, Żółć ziemna).
(GentianaceaeGoryczkowate).

D. — Niewielkie ziele, dorastające do 45 cm wysokości. Korzenie krótkie, słabo rozgałęzione. Łodyga czterokanciasta, u dołu pojedyncza, wyżej rozgałęziona. Liście odziomkowe, ułożone w różyczkę, u nasady łodygi jajowate, łopatkowate, tępo zaostrzone, wyższe zaokrąglone; łodygowe od dołu jajowate i tępe, wyżej lancetowate. Kwiaty o długiej, białawej, zwężonej ku górze rurce i pięciu pięknych różowych płatkach, otwierających się przed wschodem słońca i w południe. Nasiona drobne, brunatne. Smak gorzki, zapachu nie ma.
ROŚNIE dziko w całej Europie, Azji Przedniej i Północnej Ameryce, na słonecznych, ale nie suchych leśnych polanach, porębach, pastwiskach, łąkach, miedzach.
UPRAWA. Wszelkie nieużyteczne grunty, byle nie mokradła, można obrócić pod uprawę tysiącznika; trzeba tylko aby miały słoneczną wystawę. Chude paśniki, brzegi lasów, poręby, polany leśne, nieurodzajne łąki, piaszczyste wzgórza, a nawet wydmy, obsiewać można centurią. Na gruncie nieco urodzajniejszym należy tylko płytko podorać, lekko zagrabić i przejść walcem. Na piaskach należy nakryć nasiona śmieciami, skrobankami z dróg