Strona:PL Dzieła Cyprjana Norwida (Pini).djvu/440

Ta strona została przepisana.

«Wydawa się, że króle są, jak prosty rycerz»,
I nuż podrwiwać, dzwonić na tępo mieczami
O stół, by szkło fenickich kielichów się tłukło...
Ja przemilkłem...
KLEOPATRA. ...Zaś plan twój.. na dziś?...
RYCERZ....Monarchini!
Co między sobą króle poczną, lub co leży
Upowite we fałdach na kolanie bogów,
Tego się wywiadywać nie jest rzeczą moją.
Alić w rycerskiej sprawie i męża rozumem
Trzeźwego istnie widzę, że stąd trzeba nieco.
Przed nocą dziś się cofnąć, zostawiwszy znaki,
Jakoby dwór królewski na miejscu zostawał,
A odchodziły wojska... taki dając pozór,
Lecz czyniąc wodwrót, czyli, wojskiem kryjąc wojsko
Przez dwa stosowne ruchy. I dwie przeto rzeczy
Otrzymać, ważne na dziś: czas i bezpieczeństwo.
Czas przeto, iż nie wiemy, po śmierci Pompeja
(Z którym jednakże flota działała egipska).
Jaki sprawa kierunek weźmie... Żeglarz żaden
Nie powrócił, bynajmniej — nie wiemy nic zgoła!
KLEOPATRA. Znaczące jest, co rzeczesz.
RYCERZ. Co do bezpieczeństwa,
Ani się o królowej mówi, której ramię
Oparte jest o bogów ramiona, ni wcale
O dobrem wojsku, które zna niebezpieczeństwo,
Ani o generałach dobrych, mówię, którzy,
Z wodzów kasty od dziadów dziada że pochodzą,
Więc rozumieją dobrze wojenne ćwiczenia
I rzeczy słuszne czynią...

(po chwili)

...Mówi się pogłównie
Gwoli prawdzie, gdy działać nie można natomiast...
KLEOPATRA. Pojmując i przyjąwszy rzecz, królowej łacno
Dać wam, rycerzu, sygnet na bieżące trzy dni...

(zdejmuje pierścień, lecz zatrzymuje go w palcach)

Kogobyś zaklął, skłoni się; co każesz, spełni —
Jak długi Nil po brzegach obu... Czy jednakże
Myślisz, że cię zakryje pierścień przed zazdrością?
............

(uderza w tarczę krótką włócznią)

Eukast! Bandelety Izydy[1] i berło,
I ksiąg dwoje hermejskich[2] z końca...

(Kleopatra wstępuje powoli na siedzenie; Eukast podaje bandelety dwurożne, które ona na włosy zawiązuje, podejmuje berło i hermejskie księgi; Rycerz przyklęka)
(do Rycerza)

Przystąp — usłysz!

(otwiera księgę na traf i czyta)

«...Tedy obmyślił kastę wszelkiemu bytowi:
Albowiem ptaszek mały jest zarówno piękny
Jak krokodyl.
— — — I owszem: spostrzega się codzień,
Że, po jedzeniu skoro krokodyl odpocznie,
Na piasku śpiąc i paszczę mając niedomkniętą,
Ptaszek drobny mu zęby wykała swym dziobem,
Kasta albowiem wróbli inna jest, a inna
Ibisów krzywodziobnych, inna krokodyli,
Te zaś pomiędzy sobą rzadko mają zawiść.
Święty jednak krokodyl drugiemu świętemu
Zajrzy, bocian zawiści bratu bocianowi.
Tak, zazdrość jest pomiędzy tymi, którzy nie chcą
Nic ze siebie uczynić trudem osobliwym.
Lecz naśladować rzeczy, przez drugich poczęte,
I uwłóczyć ich sprawie...
———————Tak, z ogrodu kiedy
Kradnie owoc ogrodnik leniwy drugiemu
Ogrodnikowi, radby swoje własne ślady
Nóg swoich zatrzeć nogą swą, jakby nieswoją,
I trop swój. jako tego, co okradł, podeptać...
— Stąd i przeto jest kasta. aby jeden człowiek

  1. bandelet (franc.) = ozdobna przepaska na głowę, diadem. — Izyda, najpopularniejsza bogini egipska, odpowiadająca greckiej Denieterze.
  2. księgi hermejskie, święte księgi, których autorem miał być Hermes Trismegistos (gr. = po trzykroć największy) czyli egipski bóg Thoth, personifikacja inteligencji boskiej. Księgi hermejskie były rodzajem encyklopedji w sprawach religji i wiedzy.