Strona:PL Limanowski Bolesław - Rozwój polskiej myśli socjalistycznej.pdf/11

Naród polski, przyjąwszy wiarę chrześcijańską od Rzymu a organizację polityczną od cesarstwa niemieckiego, zespolił się z cywilizacją rzymsko-germańską i w jej rozwoju postępowym szedł wraz z innemi narodami Zachodniej Europy.
 Geograficzne położenie krajów, zajmowanych przez jego plemiona, uczyniło go z jednej strony obrońcą tej cywilizacji, a z drugiej skłaniało go do jej szerzenia ku wschodowi i południowi.
 Dwa razy zasłaniał on swemi piersiami cywilizację europejską od grożącego jej niebezpieczeństwa. Upamiętniło się to w dwóch wielkich bitwach: pod Lignicą na Śląsku, kiedy w dniu 9 kwietnia 1241 r. rycerstwo śląsko-polskie zmusiło najazd mongolski do odwrotu; oraz pod Wiedniem w dniu 12 września 1683 r., kiedy Jan Sobieski, na czele hufców polskich, powstrzymał rozpęd zwycięski tureckiej potęgi. Chociaż w wojnach krzyżowych naród polski nie brał bezpośrednio udziału, to jednak pośrednio jako rycerz i misjonarz wiary chrześcijańskiej walczył z poganami i muzułmanami na wschodzie i na południu swych kresów granicznych.
 Początkowo niemal jedynem podłożem cywilizacji średniowiecza była wiara chrześcijańska, która opanowała dziedzinę uczuciową człowieka. Praca myślowa była mała. Filozofja, nauczana w ówczesnych szkołach i z tego powodu nazywana scholastyczną, przyjmowała dogmaty religijne jako pewniki, ustalone z góry, a jej zadaniem było tylko je stwierdzać i objaśniać. Jakkolwiek nauka języka łacińskiego stanowiła główny przedmiot nauczania szkolnego, to